Powrót

Składanie wniosku o emeryturę/rentę


Informacje zgodne ze stanem prawnym na dzień: 2025-06-30

Osoba, która była ubezpieczona w więcej niż jednym państwie członkowskim UE/EOG lub w państwie umownym tj. państwem, z którym Polskę wiąże dwustronna umowa o zabezpieczeniu społecznym, wniosek o emeryturę lub rentę powinna złożyć w instytucji ubezpieczeniowej tylko jednego państwa (w państwie swojego aktualnego miejsca zamieszkania, jeżeli posiada w nim okresy ubezpieczenia).

Złożenie wniosku uruchamia automatycznie proces równoczesnego rozpatrywania naszych uprawnień do emerytury lub renty we wszystkich państwach członkowskich lub w obydwu państwach umownych, w których podlegaliśmy ubezpieczeniu społecznemu. Data złożenia wniosku w instytucji jednego państwa jest wiążąca dla instytucji wszystkich zainteresowanych państw członkowskich i umownych w których przebyliśmy okresy ubezpieczenia.

Ubezpieczony może skorzystać z możliwości odroczenia wniosku o emeryturę z jednego z państw członkowskich UE/EOG ( np. w dacie złożenia wniosku do ZUS o polską emeryturę nie osiągnął jeszcze wieku emerytalnego jaki obowiązuje w drugim państwie w którym był ubezpieczony). W tej sytuacji instytucje obu państw kontaktują się wzajemnie i wymieniają informacje o sytuacji ubezpieczonego ale instytucja państwa, w którym  jest wniosek odroczony, nie będzie rozpatrywać wniosku i wydawać decyzji. Ubezpieczony wniosek o emeryturę z tego państwa powinien zgłosić ponownie po osiągnięciu wieku emerytalnego jaki obowiązuje w tym państwie.

 

Warto wiedzieć
Jeżeli wniosek o emeryturę lub rentę podlegającą koordynacji unijnej lub umownej składamy w instytucji państwa zamieszkania, instytucja ta jest zobowiązana do przekazania takiego wniosku do właściwej instytucji ubezpieczeniowej każdego państwa, w którym byliśmy ubezpieczeni.

Jeżeli mieszkamy w Polsce i byliśmy zatrudnieni w Polsce oraz w innych państwach UE/EFTA/Wielkiej Brytanii lub umownych, to wniosek o emeryturę lub rentę składamy do ZUS.

Do tego wniosku powinniśmy dołączyć:

  • dokumenty potwierdzające okresy ubezpieczenia w Polsce (nie są wymagane dokumenty za okresy przypadające po 31.12.1998 r. ponieważ składki z tytułu ubezpieczenia w Polsce za ten okres powinny być zewidencjonowane na koncie ubezpieczonego w ZUS)
  • dokumenty potwierdzające okresy ubezpieczenia lub zamieszkania za granicą w państwach członkowskich lub umownych
  • informację o zagranicznym numerze ubezpieczenia,
  • wszelkie inne dowody uzasadniające ubieganie się o określone świadczenia ( np. dokumentacja medyczna w przypadku renty z tytułu niezdolności do pracy),
  • do wniosku o rentę rodzinną należy dołączyć m.in. wyciąg z aktu zgonu zmarłej osoby ubezpieczonej i z aktu małżeństwa.

Osoba zamieszkała w Polsce, posiadająca wyłącznie zagraniczne okresy ubezpieczenia w państwach członkowskich lub w państwach umownych, wniosek o zagraniczne świadczenia emerytalno-rentowe może złożyć bezpośrednio do zagranicznej instytucji ubezpieczeniowej lub za pośrednictwem ZUS, pełniącego w odniesieniu do takiej osoby funkcję instytucji miejsca zamieszkania.

Wniosek o emeryturę lub rentę jest rozpatrywany przez ZUS, jeżeli osoba zainteresowana była w Polsce pracownikiem lub prowadziła pozarolniczą działalność na własny rachunek i podlegała z tego tytułu ubezpieczeniu społecznemu. W odniesieniu do rolników instytucją właściwą do załatwiania wniosków emerytalno-rentowych jest Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (KRUS).

Rozpatrywaniem wniosków o świadczenia emerytalne lub rentowe podlegające koordynacji unijnej, a także kompletowaniem wniosków o świadczenia zagraniczne zajmują się wyznaczone przez Prezesa ZUS jednostki Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

 

 

Podstawa prawna:

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE)nr 883/2004 z 29 kwietnia 2004 r. w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego.

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 987/2009 z 16 września 2009 r. dotyczące wykonywania rozporządzenia (WE) nr 883/2004 w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego.

Ustawa z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

Ustawa z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych.

 

Aktualizacja: Zakład Ubezpieczeń Społecznych


Wszystkie treści i materiały zamieszczane na portalu www.powroty.gov.pl, opracowywane przez grupę redakcyjną, mają charakter informacyjny. Redakcja portalu dokłada wszelkich starań, aby informacje w nim zawarte były rzetelne i wiarygodne. Nie stanowią one wiążącej interpretacji przepisów prawnych.

W przypadku treści aktualizowanych przez współpracujących z serwisem powroty.gov.pl ekspertów z ministerstw i innych publicznych instytucji odpowiedzialność za przekazane informacje ponoszą ww. instytucje.