Rozliczenia podatkowe a dochody z więcej niż jednego kraju
Informacje zgodne ze stanem prawnym na dzień: 2024-08-26
Miejsce opodatkowania uzyskanych przez Ciebie dochodów jest uzależnione od tego, w jakim kraju masz miejsce zamieszkania dla celów podatkowych.
Jeżeli nie masz statusu rezydenta podatkowego w Polsce (jesteś tzw. nierezydentem), wówczas rozliczasz się w Polsce tylko z dochodów osiąganych w Polsce. Podlegasz wtedy tzw. ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu.
Jeżeli jednak jesteś polskim rezydentem podatkowym, to wszelkie dochody, niezależnie od tego, w jakim kraju zostały otrzymane, powinieneś rozliczyć w Polsce. Podlegasz wtedy tzw. nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu.
Jeżeli, jako polski rezydent podatkowy, uzyskujesz dochody za granicą, dochody te mogą być opodatkowane nie tylko w Polsce, lecz także w kraju ich uzyskania. Aby jednak nie doszło do podwójnego opodatkowania uzyskanych przez Ciebie dochodów (raz – za granicą, tj. w państwie źródła, a drugi raz – w Polsce, w państwie rezydencji), konieczne jest zastosowanie jednej z dwóch metod unikania podwójnego opodatkowania, tj. metody:
- wyłączenia z progresją lub
- metody proporcjonalnego odliczenia.
O tym, która z metod ma zastosowanie w Twoim przypadku decydują:
- przepisy umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania – jeżeli z krajem, z którego uzyskujesz dochody Polska zawarła taką umowę,
- przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – jeżeli z krajem, z którego uzyskujesz dochody Polska nie zawarła umowy.
W tym miejscu znajdziesz wykaz umów o unikaniu podwójnego opodatkowania.
Warto wiedzieć
W związku z wejściem w życie i rozpoczęciem stosowania Konwencji wielostronnej implementującej środki traktatowego prawa podatkowego mające na celu zapobieganie erozji podstawy opodatkowania i przenoszeniu zysku, sporządzonej w Paryżu dnia 24 listopada 2016 r., podpisanej w Paryżu dnia 7 czerwca 2017 r. (tzw. „Konwencja MLI”) każdorazowo - w przypadku konkretnej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania - należy sprawdzać czy, w jaki sposób i od kiedy Konwencja MLI modyfikuje umowę o unikaniu podwójnego opodatkowania z konkretnym państwem. W tym celu należy sięgać do tekstów syntetycznych publikowanych na stronie MF - teksty te nie stanowią źródła prawa, lecz mają na celu zobrazowanie wpływu Konwencji MLI na daną umowę o unikaniu podwójnego opodatkowania.
Metoda wyłączenia z progresją
Metoda wyłączenia z progresją oznacza, że dochód osiągnięty za granicą jest wyłączony z podstawy opodatkowania w Polsce. Jego wysokość ma wpływ na ustalanie stawki podatku od pozostałych dochodów podlegających opodatkowaniu w Polsce według skali podatkowej.
Oznacza to, że jeżeli:
- uzyskujesz dochody wyłącznie za granicą i są one zwolnione w Polsce od podatku na podstawie umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania – nie musisz składać zeznania,
- poza wymienionymi wyżej dochodami uzyskujesz również dochody podlegające opodatkowaniu w Polsce według skali podatkowej albo też w taki sposób opodatkowane dochody w Polsce osiąga Twój małżonek i chcesz rozliczyć się z nim wspólnie – masz obowiązek złożenia zeznania i rozliczenia dochodów według metody wyłączenia z progresją.
Warto wiedzieć
Metoda wyłączenia z progresją może mieć zastosowanie wyłącznie w sytuacji, gdy z krajem, z którego uzyskujesz dochody Polska zawarła umowę o unikaniu podwójnego opodatkowania.
Metodę wyłączenia z progresją jako metodę unikania podwójnego opodatkowania dochodów z pracy przewiduje m.in. umowa zawarta z: Niemcami.
Przykład
| a) | dochód uzyskany w Polsce | = | 20 000 zł |
| b) | dochód uzyskany za granicą | = | 30 000 zł |
| c) | razem dochód (a + b) | = | 50 000 zł |
| d) | podatek polski wg skali podatkowej od 50 000 zł | = | 2400 zł |
| e) | stopa procentowa (d : c) | = | 4,8% |
| f) | podatek do zapłacenia w Polsce: 4,8% x 20 000 zł minus zaliczki pobrane w Polsce |
= | 960 zł |
Metoda proporcjonalnego odliczenia
Metoda proporcjonalnego odliczenia oznacza, że dochód osiągany za granicą jest opodatkowany w Polsce, ale od należnego w Polsce podatku odlicza się podatek zapłacony za granicą. Odliczenie to jest możliwe tylko do wysokości podatku przypadającego proporcjonalnie na dochód uzyskany w obcym państwie.
Warto wiedzieć
Metoda proporcjonalnego odliczenia może mieć zastosowanie zarówno w sytuacji, gdy z krajem, z którego uzyskujesz dochody Polska zawarła umowę o unikaniu podwójnego opodatkowania, jak i wtedy gdy brak takiej umowy.
Metodę odliczenia proporcjonalnego przewiduje się m.in. w umowach zawartych z: Austrią, Holandią, Kazachstanem, Słowenią i Stanami Zjednoczonymi.
Metoda proporcjonalnego odliczenia ma również zastosowanie wtedy, gdy uzyskujesz dochody w państwie, z którym Polska nie ma zawartej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania (np. w Iraku, Libii, Afganistanie, Brazylii), lub zawarta umowa nie obejmuje danego terytorium (np. Hongkong).
Przy zastosowaniu metody odliczenia proporcjonalnego obowiązek wykazania w zeznaniu rocznym dochodu uzyskanego za granicą istnieje zawsze bez względu na to, czy oprócz dochodów z zagranicy uzyskałeś również inne dochody opodatkowane w Polsce według skali podatkowej.
Jeżeli przebywasz czasowo za granicą i osiągasz dochody z wykonywanej tam pracy, masz dodatkowo obowiązek wpłacenia zaliczki na podatek dochodowy w wysokości 12% tych dochodów (możesz również zastosować wyższą stawkę wynikającą ze skali podatkowej), w terminie do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym wróciłeś do kraju.
Jeżeli termin płatności zaliczki przypada po zakończeniu roku podatkowego, należny podatek jest płatny w terminie złożenia zeznania. Przy wpłaceniu zaliczki możesz również odliczyć – w odpowiedniej proporcji – podatek zapłacony za granicą.
Przykład
| a) | dochód uzyskany w Polsce | = | 30 000 zł |
| b) | dochód uzyskany za granicą | = | 20 000 zł |
| c) | podatek zapłacony za granicą | = | 5 000 zł |
| d) | razem dochód (a + b) | = | 50 000 zł |
| e) | podatek polski wg skali podatkowej od 50 000 zł |
= | 2400 zł |
| f) | max podatek zagraniczny do odliczenia od podatku polskiego 2400 zł x 20 000 zł : 50 000 zł |
= | 960zł |
| g) | podatek do zapłacenia w Polsce: 2400 zł - 960 zł minus zaliczki pobrane w Polsce |
= | 1440 zł |
Powyższe przykłady służą pokazaniu sposobu zastosowania metod unikania podwójnego opodatkowania. Nie mają one na celu porównania tych metod.
Warto wiedzieć
Na podstawie art. 27g ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, masz prawo odliczyć od podatku dochodowego kwotę stanowiącą różnicę między podatkiem obliczonym przy zastosowaniu do określonych dochodów uzyskanych za granicą (np. dochodów z pracy, działalności gospodarczej) metody odliczenia proporcjonalnego a kwotą podatku obliczonego przy zastosowaniu do tych dochodów metody wyłączenia z progresją. Jeżeli uzyskałeś przychody z pozarolniczej działalności gospodarczej opodatkowane podatkiem liniowym lub ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych, również masz prawo dokonać zmniejszenia podatku o kwotę ustaloną w powyższy sposób. Jest to tzw. ulga abolicyjna. Pierwszy raz z ulgi w podatku dochodowym mogłeś skorzystać, składając zeznanie podatkowe za 2008 rok.
Od 1 stycznia 2021 r. ulga abolicyjna jest limitowana. Wysokość odliczenia nie może przekroczyć kwoty 1.360 zł.
Limit ten nie dotyczy jednak dochodów osiąganych:
- ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy,
- z tytułu wykonywania usług, na podstawie umowy zlecenia lub umowy o dzieło uzyskiwanych wyłącznie od osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą, osoby prawnej i jej jednostki organizacyjnej oraz jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej,
- na podstawie umów o zarządzanie przedsiębiorstwem, kontraktów menedżerskich lub umów o podobnym charakterze, w tym przychody z tego rodzaju umów zawieranych w ramach prowadzonej przez podatnika pozarolniczej działalności gospodarczej - z wyjątkiem przychodów otrzymywanych przez osoby, niezależnie od sposobu ich powoływania, należące do składu zarządów, rad nadzorczych, komisji lub innych organów stanowiących osób prawnych
- jeżeli dochody te są osiągane z tytułu pracy lub usług wykonywanych poza terytorium lądowym państw.
Więcej informacji dotyczących ulgi abolicyjnej znajdziesz w tym miejscu.
Na jakich formularzach wykazać dochody z zagranicy
Jeżeli uzyskałeś dochody z zagranicy:
- które są w Polsce zwolnione od podatku na podstawie umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, ale uzyskałeś również inne dochody podlegające w Polsce opodatkowaniu według skali podatkowej albo chcesz rozliczyć się wspólnie z małżonkiem lub
- które nie są w Polsce zwolnione od opodatkowania
złóż zeznanie PIT-36 wraz z załącznikiem PIT/ZG.
Załącznik składa się odrębnie dla każdego państwa uzyskania dochodu.
Jeżeli korzystasz z ulgi abolicyjnej – wykaż ją w załączniku PIT/O.
Jeżeli przebywasz za granicą, wypełnione zeznanie podatkowe możesz złożyć w polskim urzędzie konsularnym przed upływem terminu do złożenia zeznania podatkowego.
Możesz je także przesłać właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego pocztą, najlepiej za zwrotnym potwierdzeniem odbioru. Jednak termin uważa się za zachowany, jeżeli przed jego upływem zeznanie zostało nadane w polskiej placówce pocztowej operatora publicznego (Poczty Polskiej).
Zeznanie można także wysłać za pomocą środków komunikacji elektronicznej.
Wzory zeznań podatkowych wraz z broszurami informacyjnymi dotyczącymi ich wypełniania są dostępne na stronie internetowej Ministerstwa Finansów.
Warto wiedzieć
Począwszy od 1 stycznia 2012 r. dla osób fizycznych, które nie prowadzą działalności gospodarczej lub nie są zarejestrowanymi podatnikami VAT, jedynym identyfikatorem podatkowym jest PESEL. Więcej w artykule na temat NIP.
W przypadku wątpliwości co do poprawności zastosowania przepisów prawa podatkowego indywidualnej sprawie, podatnik może wystąpić z wnioskiem do Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej o wydanie indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego, o której mowa w art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383, ze zm.). Pomocne informacje dotyczące zasad oraz trybu udzielania pisemnych interpretacji indywidualnych znajdują się pod adresem: https://www.kis.gov.pl/pl/zalatwianie-spraw/wydawanie-interpretacji. Wszystkie wnioski oraz inną korespondencję związaną z wydawanymi interpretacjami indywidualnymi należy kierować do Krajowej Informacji Skarbowej na adres: ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną przez e-PUAP na adres skrytki Krajowej Informacji Skarbowej.
Podstawa prawna:
- Ustawa z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.)
- Ustawa z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 776, ze zm.)
Aktualizacja: Ministerstwo Finansów
Wszystkie treści i materiały zamieszczane na portalu www.powroty.gov.pl, opracowywane przez grupę redakcyjną, mają charakter informacyjny. Redakcja portalu dokłada wszelkich starań, aby informacje w nim zawarte były rzetelne i wiarygodne. Nie stanowią one wiążącej interpretacji przepisów prawnych.
W przypadku treści aktualizowanych przez współpracujących z serwisem powroty.gov.pl ekspertów z ministerstw i innych publicznych instytucji odpowiedzialność za przekazane informacje ponoszą ww. instytucje.