Informacje zgodne ze stanem prawnym na dzień: 2024-08-26

NIP

Począwszy od 1 stycznia 2012 r. dla osób fizycznych, które nie prowadzą działalności gospodarczej lub nie są zarejestrowanymi podatnikami VAT, jedynym identyfikatorem podatkowym jest numer PESEL.

Oznacza to, że ci podatnicy nie mają obowiązku składać zgłoszeń identyfikacyjnych, a w kontaktach z urzędem skarbowym będą się posługiwali jedynie numerem PESEL. Jednocześnie NIP pozostaje identyfikatorem podatkowym dla osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą lub będących zarejestrowanymi podatnikami VAT, dla podmiotów będących płatnikami podatków lub płatnikami składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne.

Nadanie NIP następuje przy użyciu Centralnego Rejestru Podmiotów - Krajowej Ewidencji Podatników (CRP KEP). Potwierdzeniem nadania NIP dla podmiotów wpisanych do Krajowego Rejestru Sądowego (KRS) lub Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG) jest ujawnienie tego identyfikatora w KRS lub CEIDG po przekazaniu za pośrednictwem systemu teleinformatycznego. W przypadku pozostałych podmiotów potwierdzenie nadania NIP wydaje naczelnik urzędu skarbowego w terminie 3 dni od dnia wpływu poprawnego zgłoszenia identyfikacyjnego (NIP 2 lub NIP 7).

CRP KEP jest prowadzony przez Szefa Krajowej Administracji Skarbowej i zawiera dane ewidencyjne i identyfikacyjne podatników i płatników, w tym również dane ewidencyjne z rejestru PESEL oraz dane z niektórych dokumentów związanych z prawem podatkowym, m.in. informacje dotyczące: obowiązków podatkowych, okresu zawieszenia działalności gospodarczej.

Formularze zgłoszeń identyfikacyjnych i aktualizacyjnych

Określone w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 19 lipca 2021 r. w sprawie wzorów formularzy zgłoszeń identyfikacyjnych i zgłoszeń aktualizacyjnych oraz zgłoszeń w zakresie danych uzupełniających:

• NIP-2 - zgłoszenie identyfikacyjne/zgłoszenie aktualizacyjne osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, będącej podatnikiem lub płatnikiem;
• NIP-7 - zgłoszenie identyfikacyjne/zgłoszenie aktualizacyjne osoby fizycznej będącej podatnikiem lub płatnikiem (z tym, że osoby objęte wpisem do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej dokonują identyfikacji podatkowej i aktualizacji danych poprzez Wniosek CEIDG);
• ZAP-3 - zgłoszenie aktualizacyjne osoby fizycznej będącej podatnikiem (ZAP-3 jest przeznaczony dla osób, których identyfikatorem podatkowym jest numer PESEL i obejmuje: adres miejsca zamieszkania, osobisty rachunek do zwrotu nadpłaty/podatku, dane kontaktowe. Aktualizowanie adresu miejsca zamieszkania następuje również na podstawie składanych przez podatnika deklaracji lub innych dokumentów związanych z obowiązkiem podatkowym). Zgłoszenie rachunku do zwrotu nadpłaty wynikającej ze składanego zeznania PIT-37, PIT-36 czy PIT-28, innego niż związanego z prowadzoną działalnością gospodarczą, możliwe jest również w ramach usługi Twój e-PIT;
• NIP-8 - zgłoszenie identyfikacyjne/zgłoszenie aktualizacyjne w zakresie danych uzupełniających (NIP-8 jest przeznaczony dla podmiotów wpisanych do KRS i obejmuje dane uzupełniające, tzn. nieobjęte treścią wpisu w KRS, potrzebne administracji podatkowej, rejestru REGON w GUS, Centralnego Rejestru Płatników Składek w ZUS)."

Formularze do druku można pobrać na stronie www.podatki.gov.pl

Więcej informacji na temat NIP znajduje się na stronie internetowej Ministerstwa Finansów.

Podstawa prawna:

• Ustawa z dnia 13 października 1995 r. o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników (Dz. U. 2024 poz. 375)
• Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 24 grudnia 2019 r. w sprawie sposobu przesyłania zgłoszeń oraz rodzajów podpisu elektronicznego, którymi powinny być opatrzone (Dz. U. 2023 poz. 2615)
• Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 19 lipca 2021 r. w sprawie wzorów formularzy zgłoszeń identyfikacyjnych i zgłoszeń aktualizacyjnych oraz zgłoszeń w zakresie danych uzupełniających (Dz. U. 2021 poz. 1404 z późn. zm.)
• Ustawa z dnia 6 marca 2018 r. o Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej i Punkcie Informacji dla Przedsiębiorcy  (Dz.U.2022 poz. 541 z poźn. zm.)
• Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa  (Dz. U. 2023 poz. 2383 z późn. zm.)

Teksty aktów prawnych są dostępne w Dzienniku Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej http://dziennikustaw.gov.pl/

Aktualizacja: Ministerstwo Finansów