Informacje zgodne ze stanem prawnym na dzień: 2025-07-18

NIP

Począwszy od 1 stycznia 2012 r. dla osób fizycznych, które nie prowadzą działalności gospodarczej lub nie są zarejestrowanymi podatnikami podatku VAT albo wykonują działalność nierejestrową, o której mowa w art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców - identyfikatorem podatkowym jest numer PESEL.

Oznacza to, że podatnicy, których identyfikatorem podatkowym jest numer PESEL nie mają obowiązku składać zgłoszeń identyfikacyjnych, a w kontaktach z urzędem skarbowym będą się posługiwali jedynie numerem PESEL.

Natomiast dla osób fizycznych:

1) prowadzących działalność gospodarczą lub

2) będących zarejestrowanymi podatnikami VAT lub

3) będących płatnikami podatków lub płatnikami składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne

- identyfikatorem podatkowym jest NIP.

Nadanie NIP następuje przy użyciu Centralnego Rejestru Podmiotów - Krajowej Ewidencji Podatników (CRP KEP). Potwierdzeniem nadania NIP dla podmiotów wpisanych do Krajowego Rejestru Sądowego (KRS) lub Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG) jest ujawnienie tego identyfikatora w KRS lub CEIDG po przekazaniu za pośrednictwem systemu teleinformatycznego. W przypadku pozostałych podmiotów potwierdzenie nadania NIP wydaje naczelnik urzędu skarbowego w terminie 3 dni od dnia wpływu poprawnego zgłoszenia identyfikacyjnego (NIP 2 lub NIP 7).

CRP KEP jest prowadzony przez Szefa Krajowej Administracji Skarbowej i zawiera dane ewidencyjne i identyfikacyjne podatników i płatników, w tym również dane ewidencyjne z rejestru PESEL oraz dane z niektórych dokumentów związanych z prawem podatkowym, m.in. informacje dotyczące: obowiązków podatkowych, okresu zawieszenia działalności gospodarczej.

Formularze zgłoszeń identyfikacyjnych i aktualizacyjnych

Określone w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 19 lipca 2021 r. w sprawie wzorów formularzy zgłoszeń identyfikacyjnych i zgłoszeń aktualizacyjnych oraz zgłoszeń w zakresie danych uzupełniających:

• NIP-2 - zgłoszenie identyfikacyjne/zgłoszenie aktualizacyjne osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, będącej podatnikiem lub płatnikiem;
• NIP-7 - zgłoszenie identyfikacyjne/zgłoszenie aktualizacyjne osoby fizycznej będącej podatnikiem lub płatnikiem (z tym, że osoby objęte wpisem do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej dokonują identyfikacji podatkowej i aktualizacji danych poprzez Wniosek CEIDG);
• ZAP-3 - zgłoszenie aktualizacyjne osoby fizycznej będącej podatnikiem (ZAP-3 jest przeznaczony dla osób, których identyfikatorem podatkowym jest numer PESEL i obejmuje: adres miejsca zamieszkania, osobisty rachunek do zwrotu nadpłaty/podatku, dane kontaktowe. Aktualizowanie adresu miejsca zamieszkania następuje również na podstawie składanych przez podatnika deklaracji lub innych dokumentów związanych z obowiązkiem podatkowym). Zgłoszenie rachunku do zwrotu nadpłaty wynikającej ze składanego zeznania PIT-37, PIT-36 czy PIT-28, innego niż związanego z prowadzoną działalnością gospodarczą, możliwe jest również w ramach usługi Twój e-PIT;
• NIP-8 - zgłoszenie identyfikacyjne/zgłoszenie aktualizacyjne w zakresie danych uzupełniających (NIP-8 jest przeznaczony dla podmiotów wpisanych do KRS i obejmuje dane uzupełniające, tzn. nieobjęte treścią wpisu w KRS, potrzebne administracji podatkowej, rejestru REGON w GUS, Centralnego Rejestru Płatników Składek w ZUS)."

Formularze do druku można pobrać na stronie www.podatki.gov.pl

Więcej informacji na temat NIP znajduje się na stronie internetowej Ministerstwa Finansów.

Podstawa prawna:

• Ustawa z dnia 13 października 1995 r. o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników (Dz. U. 2025 poz. 237 z późn. zm.)
• Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 24 grudnia 2019 r. w sprawie sposobu przesyłania zgłoszeń oraz rodzajów podpisu elektronicznego, którymi powinny być opatrzone (Dz. U. 2023 poz. 2615)
• Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 19 lipca 2021 r. w sprawie wzorów formularzy zgłoszeń identyfikacyjnych i zgłoszeń aktualizacyjnych oraz zgłoszeń w zakresie danych uzupełniających (Dz. U. 2024 poz. 1367 z późn. zm.)
• Ustawa z dnia 6 marca 2018 r. o Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej i Punkcie Informacji dla Przedsiębiorcy (Dz.U.2022 poz. 541 z poźn. zm.)
• Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. 2025 poz. 111 z późn. zm.)

Teksty aktów prawnych są dostępne w Dzienniku Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej http://dziennikustaw.gov.pl/

Aktualizacja: Ministerstwo Finansów