Informacje zgodne ze stanem prawnym na dzień: 2024-10-31

Dochody uzyskiwane w czasie pracy za granicą a renty i emerytury w Polsce

Zagraniczne dochody uzyskiwane w czasie pracy wykonywanej poza granicami Polski nie są uwzględniane przy ustalaniu podstaw wymiaru emerytur i rent z ZUS-u.

Podstawę wymiaru polskich emerytur dla osób urodzonych przed 1 stycznia 1949 r. i rent stanowi przeciętna podstawa wymiaru składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe lub na ubezpieczenie społeczne na podstawie polskich przepisów prawa polskiego w okresie  kolejnych 10 lat kalendarzowych wybranych przez nas, z ostatnich 20 lat kalendarzowych poprzedzających bezpośrednio rok, w którym zgłosiliśmy wniosek o emeryturę lub rentę.

Warto wiedzieć

Jeżeli oprócz polskich okresów ubezpieczenia posiadamy również okresy ubezpieczenia przebyte za granicą w państwach członkowskich Unii Europejskiej, państwach Europejskiego Stowarzyszenia Wolnego Handlu (EFTA), Wielkiej Brytanii, a także w państwach, z którymi Polska ma podpisaną umowę w dziedzinie zabezpieczenia społecznego, to przy ustalaniu tych 10 kolejnych lat kalendarzowych nie uwzględnia się lat, w których przez cały rok podlegaliśmy ubezpieczeniu za granicą. Może się więc zdarzyć, że po wyłączeniu lat pozostawania w ubezpieczeniu za granicą w 20-leciu poprzedzającym złożenie wniosku pozostanie mniej niż 10 lat ubezpieczenia w Polsce, z których można ustalić podstawę wymiaru świadczenia.
 
Jeżeli w okresie 20 lat kalendarzowych poprzedzających rok złożenia wniosku o emeryturę lub rentę nie byliśmy ubezpieczeni w Polsce, to podstawę wymiaru naszej emerytury lub renty stanowi przeciętna podstawa wymiaru składki ubezpieczeniowej na podstawie polskich przepisów prawnych w okresie kolejnych 10 lat kalendarzowych poprzedzających bezpośrednio rok, w którym przystąpiliśmy po raz pierwszy do ubezpieczenia za granicą w państwie członkowskim lub umownym.
 
Na nasz wniosek podstawę wymiaru emerytury lub renty stanowić może także przeciętna podstawa wymiaru składki na ubezpieczenia społeczne na podstawie polskich przepisów prawnych w okresie 20 lat kalendarzowych przypadających przed rokiem złożenia wniosku o emeryturę, wybranych z całego okresu podlegania ubezpieczeniu w Polsce.

Warto wiedzieć

Osobom, które przebyły okresy ubezpieczenia w Polsce oraz w państwach, z którymi Polska nie ma umowy o zabezpieczeniu społecznym, podstawę wymiaru emerytury dla osób urodzonych przed 1 stycznia 1949 r. lub renty z ZUS ustala się na podstawie przeciętnej podstawy wymiaru składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe lub na ubezpieczenie społeczne na podstawie polskich przepisów prawa w okresie 10 kolejnych lat kalendarzowych, wybranych z 20 lat poprzedzających rok zgłoszenia wniosku o emeryturę lub rentę.
 

W wypadku gdy takie 10-lecie obejmuje okresy ubezpieczenia za granicą w państwach, z którymi Polska nie ma umowy, podstawę wymiaru składki na ubezpieczenia społeczne w Polsce w takich latach stanowi „0”. Można też podstawę wymiaru ustalić na podstawie 20 dowolnie wybranych lat kalendarzowych z całego okresu życia zawodowego, przypadających przed rokiem zgłoszenia wniosku.

W przypadku osób, które urodziły się po 31 grudnia 1948 r. emerytura z ZUS jest ustalana w systemie zdefiniowanej składki. Prawo i wysokość tej emerytury nie zależy od długości okresów ubezpieczenia. Wysokość tej emerytury, ZUS oblicza dzieląc podstawę obliczenia emerytury przez średnie dalsze trwanie życia. Ustalając podstawę obliczenia takiej emerytury, ZUS uwzględnia:

• zwaloryzowany kapitał początkowy (jeśli osoba była objęta ubezpieczeniem społecznym przed 1 stycznia 1999 r.);
• zwaloryzowane składki na ubezpieczenie emerytalne, które zostały zapisane na koncie w ZUS tej osoby po 1998 r. (do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego zacznie być wypłacana emerytura);
• zwaloryzowane środki, które są zapisane na subkoncie w ZUS (w tym również przeniesione z OFE) - jeżeli dana osoba jest członkiem otwartego funduszu emerytalnego (OFE).

Przydatne informacje

Renta z tytułu niezdolności do pracy dla osób, które pracowały w państwach Unii Europejskiej

Zmniejszenie lub zawieszenie świadczeń pracujących emerytów i rencistów

Podstawa prawna:

 1. Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 883/2004 z 29 kwietnia 2004 r. w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego (Dz.Urz. UE L 200, 7/06/2004 Celex nr: 32004R0883)

2. Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 987/2009 z 16 września 2009 r. dotyczące wykonywania rozporządzenia (WE) nr 883/2004 w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego (Dz. Urz. UE L 284, 30/10/2009 Celex nr: 32009R0987)

3. Ustawa z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych

Aktualizacja: Zakład Ubezpieczeń Społecznych