ZUS: emerytury i renty z zagranicy
Artykuł zgodny ze stanem prawnym na dzień: 2024-11-04
Emigracja i praca za granicą to temat bliski wielu Polakom. Wyjazdy do krajów Europy Zachodniej zyskały jeszcze większą popularność po 2004 r., kiedy to Polska stała się członkiem Unii Europejskiej. Umożliwiło to swobodne podróżowanie (bez granic) oraz podejmowanie legalnej pracy w innych unijnych krajach. Już teraz wielu Polaków może cieszyć się wypłatą łączonych świadczeń emerytalno-rentowych, na które zapracowali w Polsce i innych krajach.
Jak wynika z danych przedstawianych przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych, coraz więcej Polaków korzysta ze świadczeń przyznawanych na podstawie łączonych okresów ubezpieczenia w Polsce i w innych krajach. Sebastian Szczurek, regionalny rzecznik prasowy ZUS województwa opolskiego, wylicza:
- W połowie 2024 roku ZUS w całym kraju wypłacał prawie 359 tysięcy emerytur i rent, których podstawą był kapitał składkowy w Polsce i w innym kraju. Większość świadczeń, bo niemal 264 tysiące trafiała do osób mieszkających w Polsce. Transfery zagraniczne to blisko 95 tysięcy emerytur i rent, z czego 57,5 tysiąca to odbiorcy w 26 krajach członkowskich Unii Europejskiej oraz w państwach należących do EFTA.
Dla większości emigrantów ekonomicznych z Polski, często pierwszym wyborem i naturalnym kierunkiem były Niemcy. Dzięki umowom międzynarodowym o zabezpieczeniu społecznym oraz rozporządzeniom unijnym wszyscy, którzy mogą udowodnić okresy legalnej pracy oraz ubezpieczenia w Polsce i w Niemczech oraz innych krajach UE, mogą korzystać z benefitów systemów ubezpieczeniowych oferowanych przez te kraje.
- Liczba przyznanych oraz transferowanych emerytur i rent różni się w zależności od kraju. Prawie połowa przelewów, bo prawie 28 tys., trafia do świadczeniobiorców mieszkających na stałe w Niemczech. Po około 5 tys. świadczeń do osób mieszkających w Austrii, Francji oraz Szwecji. Zaledwie po kilkunastu międzynarodowych emerytów ZUS mieszka w Estonii i na Cyprze – dodaje Sebastian Szczurek.
Znaczna część transferów zagranicznych jest realizowana na rzecz osób, których centrum życiowym są państwa, z którymi Polskę łączą umowy dwustronne o zabezpieczeniu społecznym poza Unią Europejską i Europejskim Obszarem Gospodarczym. W ostatnich latach Polska podpisała takie umowy i porozumienia m.in. z USA, Kanadą, Koreą Południową, Australią, Ukrainą, Izraelem, Turcją i Białorusią. Dane ZUS z połowy tego roku wskazują na około 31,5 tys. odbiorców z tych części świata.
Ponadto nieco ponad 4 tys. świadczeń emerytalno-rentowych ZUS kieruje do Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej.
W zależności od miejsca zamieszkania beneficjentów
Dane ZUS o tzw. świadczeniach międzynarodowych wskazują na sporą różnicę w przeciętnej wysokości wypłacanych emerytur i rent, w zależności od miejsca zamieszkania beneficjentów. Przeciętna miesięczna wysokość emerytury-renty w I półroczu br. ustalona przez ZUS wyniosła 2541 zł brutto. Dla odbiorców mieszkających w Polsce sięgnęła nieco ponad 1878 zł brutto, a przeciętne świadczenie wyliczone dla emerytów-rencistów poza Polską było niższe i miało wartość około 1819 zł brutto.
Najwyższą przeciętną wartość w badanym okresie miała emerytura-renta wyliczona adresatom z Malty – 4752 zł i Portugalii – 3273 zł, natomiast najniższe polskie świadczenia transferowane były do Rumunii – 819 zł przeciętnie miesięcznie oraz do Słowacji – 944 zł.
ZUS w Opolu od spraw polsko-niemieckich
Od kilkunastu lat rozpatrywaniem, przyznawaniem i wypłacaniem świadczeń za łączone okresy polsko-niemieckie zajmuje się Wydział Realizacji Umów Międzynarodowych w opolskim oddziale ZUS.
- Każdego roku do wyspecjalizowanego wydziału w opolskim oddziale ZUS wpływa coraz więcej wniosków o przyznanie emerytury bądź renty od osób, które wykazały, że legalnie pracowały i opłacały składki zarówno w Polsce, jak i na rzecz niemieckiej instytucji ubezpieczeniowej. W I półroczu obecnego roku wpłynęło do wydziału ponad 4,6 tysiąca wniosków o przyznanie świadczeń emerytalno-rentowych. Liczba wypłacanych obecnie miesięcznie świadczeń to już 69 tysięcy, z czego aż 52 tysiące to emerytury – mówi Sebastian Szczurek.
Międzynarodową karierę zawodową ma za sobą coraz liczniejsza grupa Polaków. Lista krajów, gdzie Polacy podejmują zatrudnienie jest coraz bardziej okazała.
Opracowanie: Zespół redakcyjny Powroty.gov.pl
Źródło:
ZUS województwa opolskiego