Назад

Powrót do Polski po latach. Jak pomóc dziecku w adaptacji do nowej rzeczywistości?

Artykuł zgodny ze stanem prawnym na dzień: 2024-09-30

Powrót do Polski po wielu latach spędzonych za granicą to ogromne wyzwanie, zarówno dla dorosłych, jak i ich dzieci. Dla najmłodszych może to być w szczególności trudne, zwłaszcza jeśli większość swojego życia spędziły w innym kraju, uczęszczając do zagranicznych szkół, mając przyjaciół z różnych kultur i posługując się obcym językiem. Proces adaptacji dziecka do nowej rzeczywistości w Polsce wymaga starannego przygotowania oraz wsparcia ze strony rodziców i otoczenia. Kluczowe znaczenie mają tutaj nie tylko aspekty emocjonalne, ale także praktyczne, takie jak nauka języka, akceptacja różnic kulturowych czy przystosowanie się do nowego systemu edukacyjnego.

Pierwszym krokiem wsparcia dziecka w procesie adaptacji jest zrozumienie, z jakimi wyzwaniami się mierzy. Dziecko, które przez wiele lat mieszkało za granicą, może nie znać dobrze polskiej kultury, obyczajów ani języka. Może mieć trudności z nawiązywaniem kontaktów z rówieśnikami w nowej szkole, gdzie sposób nauczania i wymagania mogą różnić się od tych, które znało. Co więcej, zmiana środowiska wiąże się z dużym stresem, poczuciem niepewności oraz tęsknotą za starym otoczeniem i przyjaciółmi. To wszystko może wpływać na samopoczucie dziecka, powodując frustrację, smutek czy nawet obawy przed wykluczeniem.

 

Wsparcie emocjonalne

Najważniejszym elementem pomocy dziecku w adaptacji do nowej rzeczywistości jest zapewnienie mu wsparcia emocjonalnego. Rodzice powinni otwarcie z nim rozmawiać o jego uczuciach, lękach i obawach, jednocześnie zapewniając je, że te trudności są normalną częścią procesu przystosowania się do nowej sytuacji. Ważne jest, aby okazywać dziecku cierpliwość i zrozumienie, dając mu czas na aklimatyzację. Warto regularnie pytać, jak się ma, co sprawia mu trudności i czego potrzebuje, aby lepiej poczuć się w nowym otoczeniu.

Dobrym pomysłem jest wspólne wypracowanie strategii radzenia sobie z nowymi wyzwaniami. Rodzice mogą na przykład pomóc dziecku w nawiązaniu kontaktów z rówieśnikami poprzez organizowanie spotkań z koleżankami i kolegami z sąsiedztwa czy klasy, a także zachęcać do uczestniczenia w dodatkowych zajęciach pozalekcyjnych, które mogą ułatwić integrację. Dziecko powinno również czuć, że ma prawo do tęsknoty za dawnym miejscem zamieszkania – rodzice powinni akceptować te uczucia, jednocześnie pomagając mu dostrzegać pozytywne aspekty powrotu do Polski.

 

Nauka języka

Jednym z największych wyzwań, przed jakimi może stanąć dziecko wracające do Polski, jest nauka języka polskiego, zwłaszcza jeśli przez lata mówiło głównie w obcym języku. Nawet jeśli w domu posługiwało się językiem polskim, poziom biegłości w mowie i piśmie może nie być wystarczający do swobodnej komunikacji w szkole i w kontaktach z rówieśnikami. Warto zatem zadbać o dodatkową naukę języka – mogą to być korepetycje czy kursy językowe. Kluczowe jest, aby dziecko czuło się komfortowo z językiem polskim i mogło stopniowo nabierać pewności siebie.

 

Przystosowanie do polskiego systemu edukacyjnego

System edukacji w Polsce może znacznie różnić się od tego, do którego dziecko było przyzwyczajone za granicą. Różnice te mogą dotyczyć nie tylko programu nauczania, ale także sposobu pracy nauczycieli, oceniania, a nawet podejścia do ucznia. Dziecko może być zdezorientowane nowymi wymaganiami i zasadami, dlatego warto od samego początku utrzymywać bliski kontakt z nauczycielami, którzy mogą wesprzeć dziecko w procesie adaptacji. Można też zasięgnąć informacji na temat indywidualnego toku nauczania lub dodatkowych zajęć wyrównawczych, które pomogą dziecku nadrobić ewentualne zaległości. Warto również być w kontakcie z psychologiem/pedagogiem szkolnym – niektóre polskie placówki oświaty udostępniają taką możliwość.

 

Integracja społeczna

Ważnym aspektem w adaptacji dziecka jest również integracja społeczna. Nawiązywanie nowych przyjaźni i uczestniczenie w życiu społecznym to kluczowe elementy poczucia bezpieczeństwa i przynależności do nowej społeczności. Rodzice mogą pomóc w integracji, zachęcając dziecko do uczestnictwa w różnych formach aktywności, takich jak sport, sztuka czy harcerstwo. Udział w zajęciach pozalekcyjnych czy grupach zainteresowań pozwoli dziecku nie tylko rozwijać swoje pasje, ale także poznać przyjaciół i zbudować relacje z rówieśnikami.

 

Podtrzymywanie kontaktu z dawnym otoczeniem

Pomimo trudności związanych z adaptacją, warto podtrzymywać kontakt z dawnymi przyjaciółmi i otoczeniem. Zwłaszcza w erze cyfrowej, gdzie komunikacja online jest bardzo prosta i dostępna. Dziecko może czuć się bardziej pewne siebie, mając możliwość rozmowy z przyjaciółmi, których zna od lat. To pozwoli mu stopniowo przystosować się do nowej rzeczywistości, nie zrywając przy tym całkowicie więzi z przeszłością.

 

Cierpliwość i wyrozumiałość

Adaptacja do nowej rzeczywistości po powrocie do Polski to proces, który wymaga czasu. Każde dziecko przechodzi go indywidualnie, dlatego rodzice muszą wykazać się cierpliwością i wyrozumiałością. Ważne jest, aby nie narzucać zbyt wysokich oczekiwać i dać dziecku przestrzeń do stopniowego oswajania się z nowym środowiskiem.

 

Klucz do sukcesu

Powrót do Polski po latach spędzonych za granicą to ogromne wyzwanie, szczególnie dla dzieci. Kluczem do sukcesu jest zapewnienie im wsparcia emocjonalnego, pomoc w nauce języka, integracji społecznej oraz adaptacji do nowego systemu edukacyjnego. Troska, cierpliwość i zrozumienie ze strony rodziców to fundament, na którym dziecko będzie mogło zbudować poczucie bezpieczeństwa i pewności siebie w nowym otoczeniu.

 

 

Katarzyna Tymińska (Powroty.gov.pl)

 

Źródło:

https://ruj.uj.edu.pl/server/api/core/bitstreams/ec33ffa6-8f94-4042-a638-eedc2f71d451/content

https://www.ibe.edu.pl/images/EDUKACJA/NUMERY/2019-03/PDF/Edukacja_III_2019_internet.pdf

https://jows.pl/artykuly/uczen-reemigrant-w-polskiej-szkole-teoria-a-praktyka-studium-przypadku

https://ruj.uj.edu.pl/server/api/core/bitstreams/7d5d2893-a97e-4e4f-92b9-f8499928523b/content