Nowa ustawa paszportowa – najważniejsze zmiany i usprawnienia - Powroty.gov.pl

13 listopada 2022 r. (Dz.U. 2022 poz. 350) weszła w życie nowa ustawa o dokumentach paszportowych oraz nowy system paszportowy – Rejestr Dokumentów Paszportowych (RDP), zgodnie z którym wnioski paszportowe są uzupełniane i składane przez urzędnika elektronicznie do systemu paszportowego. Osoba wnioskująca potwierdza dane umieszczone we wniosku i składa podpis na specjalnym urządzeniu elektronicznym.

To pierwsza ważna zmiana. Do tej pory wnioski wypełniane były osobiście przez samych zainteresowanych, a w przypadku małoletnich – przez ich opiekunów prawnych lub kuratora.

Co się nie zmieniło na etapie wnioskowania o dokument, to konieczność osobistej wizyty w punkcie paszportowym. Zwolnione z niego są jedynie dzieci do 12. r.ż., jeżeli wniosek o wydanie dokumentu paszportowego składany jest dla nich elektronicznie.

W przypadku gdy wniosek składany jest osobiście – wymaga się obecności każdego dziecka powyżej 5. r.ż.

Kolejną istotną zmianą jaka została wprowadzona, to obniżona granica wiekowa wydawania paszportów z 10-letnim terminem ważności. Mogą je otrzymywać dzieci już od ukończenia 12. r.ż.

Poszerzony został również katalog przypadków, w których wydawany jest paszport tymczasowy. Otrzymają go dzieci wyjeżdżające za granicę:

• w związku z nauką lub rozwojem indywidualnych umiejętności, np. sportowych, artystycznych,
• dzieci rodziców, którzy wyjeżdżają służbowo za granicę i nie mogą im zapewnić opieki w kraju.

Paszport tymczasowy może być również wydany z urzędu z powodu ważnych okoliczności np.:

• w związku z wystąpieniem prokuratora o wydanie takiego paszportu osobie, która ma być deportowana,
• wystąpienie dyrekcji szpitala lub rodziny o wydanie paszportu tymczasowego osobie nieubezwłasnowolnionej, ale będącej w stanie śpiączki, która musi niezwłocznie wyjechać za granicę w celu poddania się operacji.

Ponadto, w szczególnie uzasadnionych przypadkach, paszport tymczasowy może być wydany osobie, która posiada już paszport. Chodzi o sytuacje gdy np. osoba przyjechała do Polski z zagranicy, gdzie mieszka na stałe, na podstawie dowodu osobistego, który będąc w Polsce utraciła. W miejscu zamieszkania pozostawiła ważny paszport. Paszport nie będzie unieważniany. Zamiast tego zostanie wydany paszport tymczasowy na powrót do miejsca stałego pobytu z krótkim terminem ważności.

Za paszporty tymczasowe wydawane z urzędu z powodu ważnych okoliczności opłaty nie są pobierane.

Więcej osób może również uzyskać zniżkę w opłacie za wydanie dokumentu paszportowego. Poza wskazanymi w poprzedniej ustawie są to dodatkowo:

• osoby pobierające rentę socjalną, specjalny zasiłek opiekuńczy, świadczenie pielęgnacyjne lub zasiłek dla opiekuna,
• działacze opozycji antykomunistycznej lub represjonowani z powodów politycznych,
• żołnierze terytorialnej służby wojskowej,
• strażacy ratownicy OSP,
• ochotnicy ratownictwa górskiego,
• weterani poszkodowani w wyniku działań poza granicami państwa,
• rodzice zastępczy lub prowadzący rodzinne domy dziecka.

W przypadku utraty paszportu organ paszportowy nie ocenia, czy była to utrata zawiniona, czy też stało się to bez winy obywatela. W związku z tym nie będzie konieczne uiszczanie dodatkowych opłat.

Posiadacze paszportów zyskali też dostęp do e-usług, takich jak:

• weryfikacja ważności paszportu,
• sprawdzenie danych przetwarzanych w rejestrze,
• zgłoszenie utraty dokumentu skutkujące unieważnieniem paszportu.

Usługi te dostępne są w serwisie gov.pl.

W przypadku osób zamieszkujących za granicą, które wnioskują o wydanie dokumentu poprzez polski konsulat i które zadeklarują chęć odbioru nowego dokumentu pocztą, będą zobowiązane do potwierdzenia jego odbioru w systemie, po otrzymaniu listu poleconego z paszportem. Potwierdzenie odbioru będzie konieczne, żeby „aktywować” nowy paszport.

Ważne!

Anna Gawrylik (Powroty.gov.pl)

Źródło:

Małopolski Urząd Wojewódzki

Podstawa prawna

Ustawa o dokumentach paszportowych