Obowiązek obrony Ojczyzny - Powszechny obowiązek obrony w Polsce - DP

Informacje zgodne ze stanem prawnym na dzień: 2024-09-12

Za obecny system rekrutacji do Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej odpowiada Centralne Wojskowe Centrum Rekrutacji (CWCR), które koordynuje działalność 15 zamiejscowych ośrodków w każdym województwie oraz mazowieckiego ośrodka. Do zadań Zamiejscowych Ośrodków należy nadzór nad wojskowymi centrami rekrutacji (WCR), odpowiedzialnymi za przeprowadzanie naboru do służby wojskowej.

Osoby zainteresowane wstąpieniem do armii mogą fizycznie składać wnioski w dowolnym WCR na terenie Polski oraz w formie on-line. System rekrutacji oferuje cztery rodzaje służby wojskowej: Zawodową Służbę Wojskową (ZSW), Terytorialną Służbę Wojskową (TSW), Dobrowolną Zasadniczą Służbę Wojskową (DZSW) oraz Aktywna Rezerwę (AR). Taka różnorodność umożliwia dopasowanie ścieżki kariery do preferencji i możliwości kandydatów.

Kluczowym elementem procesu rekrutacyjnego jest kwalifikacja wojskowa, która stanowi pierwszy krok w kierunku wstąpienia do służby. Ma ona na celu ocenę zdolności fizycznej
i psychicznej potencjalnych rekrutów oraz wprowadzenie ich danych do ewidencji wojskowej.

Ponadto dla osób zainteresowanych służbą wojskową stworzono portal „Zostań Żołnierzem” umożliwiający zdalne składanie wniosków o przyjęcie do służby.

Powszechny obowiązek obrony w Polsce

Kwalifikacja Wojskowa

Skierowana jest głównie do mężczyzn, którzy ukończyli 18 lat w danym roku kalendarzowym, oraz kobiet posiadających kwalifikacje przydatne do służby wojskowej. Osoby przebywające poza granicami kraju również mogą zostać wezwane do kwalifikacji, dlatego warto zaktualizować swoje dane meldunkowe we właściwym urzędzie na terenie kraju, aby uniknąć nieporozumień.

Zgodnie z Ustawą o obronie Ojczyzny z dnia 11 marca 2022 r. zwolnienia z uczestnictwa w kwalifikacji są możliwe wobec osób całkowicie niezdolnych do pracy lub z niepełnosprawnością. Termin przeprowadzenia kwalifikacji wojskowej jest ogłaszany przez wojewodę co najmniej 14 dni przed jej rozpoczęciem, a osoby podlegające obowiązkowi stawiennictwa są wzywane co najmniej 7 dni przed wyznaczonym terminem.

Rodzaje Służby Wojskowej

1. Zawodowa Służba Wojskowa

Żołnierze zawodowi pełnią czynną służbę wojskową w postaci służby stałej. Obejmuje ona różne specjalizacje i stanowiska, a żołnierze zawodowi są odpowiedzialni za realizację zadań obronnych kraju, szkolenie oraz utrzymanie gotowości bojowej.  Zawodowa Służba Wojskowa to stabilność zatrudnienia oraz możliwość awansu i rozwoju zawodowego. Żołnierze mają dostęp do różnorodnych szkoleń, co pozwala im na rozwijanie umiejętności i awanse w strukturach Sił Zbrojnych. Ponadto żołnierze zawodowi mogą korzystać z różnych świadczeń m.in. mieszkaniowych, zdrowotnych, motywacyjnych czy za długoletnią służbę.  Praca w wojsku daje możliwość aktywnego uczestnictwa w obronie kraju i wspierania misji międzynarodowych.

2. Terytorialna Służba Wojskowa

To rodzaj służby wojskowej, której misją jest „obrona i wspieranie lokalnych społeczności”, umożliwiający łączenie służby z pracą na runku cywilnym. Szkolenie podstawowe trwa 16 dni, po czym żołnierze przechodzą kolejne etapy: szkolenia indywidualnego, specjalistycznegoi zgrywającego. Żołnierze OT pełnią służbę rotacyjnie w pobliżu miejsc zamieszkania. Szkolenie wojskowe odbywa się co najmniej raz w miesiącu, w systemie weekendowym. Takie rozwiązanie umożliwia elastyczne łączenie służby z karierą zawodową lub edukacją. Terytorialsi otrzymują dodatek za gotowość bojową w wysokości 600 zł brutto miesięcznie i stawkę uzależnioną od stopnia żołnierza - od 141 zł dla szeregowego, za każdy dzień służby. Ponadto żołnierz OT może korzystać z 78% ulgi na przejazdy komunikacją publiczną oraz szeregu szkoleń i kursów doskonalących (stan na wrzesień 2024 r.).

3. Dobrowolna Zasadnicza Służba Wojskowa

Skierowana jest do ochotników, którzy chcą przejść podstawowe szkolenie wojskowe, które trwa 27 dni. Po jego 2 ukończeniu żołnierze mogą uczestniczyć w szkoleniu specjalistycznym, trwającym do 11 miesięcy.  Żołnierze DZSW mogą zdecydować się na kontynuowanie kariery wojskowej lub powrót do życia cywilnego. W ramach tej formy służby można otrzymać wynagrodzenie, które wynosi około 6 000 zł (stan na wrzesień 2024 r.).

4. Służba w rezerwie dzieli się na rezerwę pasywną i aktywną.

Pasywna Rezerwa

Osoby będące w pasywnej rezerwie pozostają w gotowości do powołania w razie wojny bądź ogłoszenia mobilizacji. Uczestniczą w szkoleniach i ćwiczeniach, które nie przekraczają łącznie 90 dni w roku, przy czym żołnierz PR może odbywać ćwiczenia trwające do 24 godzin nie więcej niż 3 razy w roku, a pozostałe ćwiczenia raz w roku.

Aktywna Rezerwa

To  forma służby wojskowej kierowana do osób chcących pełnić służbę zarówno w jednostkach wojskowych na terenie kraju jak i w Polskich Kontyngentach Wojskowych.

Akces do tej formy służby mogą zgłaszać osoby, które:

• złożyły przysięgę wojskową (byli żołnierze zawodowi, emerytowani żołnierze, byli żołnierze WOT).
• nie pełnią innej służby wojskowej.
• nie przekroczyły 60 roku życia (szeregowi) i 63 lat (oficerowie i podoficerowie).

Powołanie do służby wymaga złożenia wniosku do szefa WCR.

W ramach AR służbę pełni się raz na kwartał przez co najmniej 2 dni oraz jednorazowo przez 14 dni co 3 lata. Za swoją służbę żołnierze AR otrzymują wynagrodzenie liczone za każdy dzień służby. Ustawodawca przewidział również możliwość zmiany formy służby na Zawodową Służbę Wojskową po 3 latach w AR i pozytywnej opinii można być powołanym do zawodowej służby wojskowej.

Portal „Zostań Żołnierzem”

Portal „Zostań Żołnierzem” to nowoczesne narzędzie, które umożliwia szybkie i łatwe składanie akcesu do wojska. Użytkownicy mogą rejestrować się on-line, składać dokumenty oraz uzyskiwać informacje o rekrutacji. Portal poprzez kontakt z rekruterem zapewnia również dostęp do informacji o różnych formach służby wojskowej oraz aktualnych ofertach.

Jak korzystać z portalu?

1. Zarejestruj się na stronie https://zostanzolnierzem.pl.

2. Wypełnij formularz rejestracyjny i dołącz wymagane dokumenty.

3. Oczekuj na kontakt z Wojskowego Centrum Rekrutacji w celu ustalenia dalszych kroków.

Podsumowanie

Obowiązek obrony Ojczyzny jest kluczowym elementem w strukturze Sił Zbrojnych RP. Dzięki nowoczesnemu systemowi rekrutacji oraz różnorodnym rodzajom służby, każdy zainteresowany ma możliwość aktywnego uczestnictwa w obronności kraju. Zachęcamy do zapoznania się z dostępnymi opcjami oraz do korzystania z portalu „Zostań Żołnierzem”.

Rozdział ten omawia następujące zagadnienia:

• Obowiązek stawienia się do kwalifikacji wojskowej
  Kogo obejmuje obowiązek kwalifikacji wojskowej?
• Obywatelstwo polskie a służba w obcym wojsku
  Na jakich zasadach Polacy mogą zostać przyjęci do zagranicznej armii?