Obowiązkowe ubezpieczenie zdrowotne
Informacje zgodne ze stanem prawnym na dzień: 2024-08-23
Obowiązkowe ubezpieczenie zdrowotne
Obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego podlegają m.in.: pracownicy, osoby prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą lub osoby z nimi współpracujące, osoby zatrudnione na podstawie umowy zlecenia, emeryci/renciści, a także niektóre inne grupy osób np. dzieci uczęszczające do szkół, studenci – o ile nie mogą zostać zgłoszeni do ubezpieczenia zdrowotnego, jako członkowie rodziny ubezpieczonych rodziców lub dziadków.
Warto wiedzieć
Prawo do ubezpieczenia zdrowotnego mają także osoby bezrobotne zarejestrowane w powiatowym urzędzie pracy oraz osoby pobierające zasiłek stały z pomocy społecznej. Zgłoszenia do ubezpieczenia zdrowotnego i opłacania składek dokonują wówczas odpowiednio powiatowy urząd pracy i ośrodek pomocy społecznej.
Na podstawie Ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych dzieci i młodzież, które mają obywatelstwo polskie i nie ukończyły 18. roku życia i nie mogą być zgłoszone do ubezpieczenia zdrowotnego jako członkowie rodziny, mają prawo do korzystania ze świadczeń opieki zdrowotnej zarówno jako osoby zgłoszone do ubezpieczenia (np. jako uczniowie szkoły podstawowej) jak i niezgłoszone (art.2 ust.1 pkt 3 lit. a).”
Prawo do korzystania ze świadczeń zdrowotnych finansowanych ze środków publicznych mają także dzieci i młodzież do ukończenia 18. roku życia pobierające rentę rodzinną, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium państwa członkowskiego Unii Europejskiej lub państwa członkowskiego Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) lub Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej, i nie mogą być zgłoszone do ubezpieczenia zdrowotnego jako członkowie rodziny lub nie mogą być objęte obowiązkiem ubezpieczenia zdrowotnego (np. jako uczniowie).
Obowiązek ubezpieczenia zdrowotnego uważa się za spełniony po zgłoszeniu do ubezpieczenia zdrowotnego i opłaceniu składki.
Osoba podlegająca obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego powinna zgłosić do Funduszu członków rodziny, którzy uzyskują po zgłoszeniu prawo do świadczeń opieki zdrowotnej na takich samych zasadach i w takim samym zakresie jak osoba ubezpieczona.
Warto wiedzieć
Za członka rodziny uznaje się następujące osoby:
- dziecko własne, dziecko małżonka, dziecko przysposobione, wnuka albo dziecko obce, dla którego ustanowiono opiekę, albo dziecko obce w ramach rodziny zastępczej lub rodzinnego domu dziecka, do ukończenia przez nie 18 lat, a jeżeli uczy się dalej w szkole lub zakładzie kształcenia nauczycieli lub odbywa kształcenie w uczelni lub szkole doktorskiej – do ukończenia 26 lat, natomiast jeżeli posiada orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności lub inne traktowane na równi – bez ograniczenia wieku,
- małżonka,
- wstępnych pozostających z ubezpieczonym we wspólnym gospodarstwie domowym.
Pracownik, emeryt lub rencista itd. powinien powiadomić płatnika składki (np. pracodawcę, ZUS lub KRUS) o konieczności zgłoszenia członków rodziny do ubezpieczenia zdrowotnego, wypełnić odpowiedni formularz i złożyć go u płatnika składki. Za członków rodziny nie opłaca się dodatkowej składki.
Warto wiedzieć
Prawo do świadczeń opieki zdrowotnej dla osób, które ukończyły:
- szkołę ponadpodstawową – wygasa po upływie 6 miesięcy od dnia zakończenia nauki albo skreślenia z listy uczniów;
- studia lub szkołę doktorską – wygasa po upływie 4 miesięcy od ich ukończenia albo skreślenia z listy studentów lub listy doktorantów.
Pełna lista osób podlegających obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego dostępna jest na stronie Narodowego Funduszu Zdrowia.
Podstawa prawna:
Ustawa z 27 sierpnia 2004 roku o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 2561, z późn. zm.)
Aktualizacja: Ministerstwo Zdrowia
Wszystkie treści i materiały zamieszczane na portalu www.powroty.gov.pl, opracowywane przez grupę redakcyjną, mają charakter informacyjny. Redakcja portalu dokłada wszelkich starań, aby informacje w nim zawarte były rzetelne i wiarygodne. Nie stanowią one wiążącej interpretacji przepisów prawnych.
W przypadku treści aktualizowanych przez współpracujących z serwisem powroty.gov.pl ekspertów z ministerstw i innych publicznych instytucji odpowiedzialność za przekazane informacje ponoszą ww. instytucje.