Back

Renta wdowia. Jak ją uzyskać?

Artykuł zgodny ze stanem prawnym na dzień: 2025-07-21

Od 1 lipca 2025 roku rozpoczęła się wypłata tzw. renty wdowiej. Czym dokładnie jest to świadczenie oraz kto i w jaki sposób może się o nie ubiegać?

Renta wdowia to określenie na możliwość pobierania połączonego świadczenia, na które składa się 100% własnego świadczenia (emerytury, renty) oraz 15% świadczenia przysługującego po zmarłym małżonku (renty rodzinnej) lub odwrotnie.

Niektórzy uprawnieni, jeśli pobierają świadczenia z innej instytucji, której podlegał ich zmarły małżonek – otrzymają w jednym miesiącu dwie oddzielne wypłaty. Dotrze do nich natomiast jedna decyzja – od organu, który będzie wypłacał 15% świadczenia. Druga instytucja natomiast poinformuje ich o kontynuowaniu dotychczasowego świadczenia w dotychczasowej wysokości.

Wypłatą świadczeń zajmują się uprawnione do tego instytucje emerytalno-rentowe:

  • Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS),
  • Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (KRUS),
  • Biuro Emerytalne Służby Więziennej (BESW),
  • Wojskowe Biuro Emerytalne (WBE),
  • Zakład Emerytalno-Rentowy Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji (ZER MSWiA).

 

Terminy wypłaty świadczenia

Jeśli wniosek o rentę wdowią wpłynie do ZUS do 31 lipca 2025 roku, to w przypadku jego pozytywnego rozpatrzenia, świadczenie zostanie wypłacone także za lipiec. Jednak wniosek złożony w następnych miesiącach – przy pozytywnej decyzji – spowoduje uruchomienie wypłaty od miesiąca, w którym trafi do ZUS.

W lipcu b.r. kolejne wypłaty będą realizowane przez Zakład w terminach wypłaty dotychczasowych świadczeń, jak i pozostałe dni tego miesiąca. Od sierpnia natomiast świadczenia w zbiegu będą wypłacane łącznie w terminach płatności – 1, 6, 10, 15, 20 i 25 dnia miesiąca.

 

Konstrukcja świadczenia

Jak podaje ZUS, w 60% przypadków zbieg świadczeń ma konstrukcję: 100% renty rodzinnej (po zmarłym małżonku) plus 15% własnego świadczenia. Może być ona oczywiście odwrotna, w zależności od korzystniejszego dla świadczeniobiorcy wariantu. Dzięki rencie wdowiej beneficjenci zyskają średnio 352,46 zł.

Od stycznia 2027 r. drugie ze świadczeń będzie wypłacane w wysokości 25%, a nie obecnych 15%.

Szacunkowe wyliczenia wysokości świadczenia można uzyskać, wypełniając stosowny kalkulator na stronie ZUS. Pozyskane w ten sposób informacje są jedynie wartościami szacunkowymi i nie mogą być podstawą do jakichkolwiek roszczeń.

 

Warunki uzyskania

Osoba wnioskująca o przyznanie renty wdowiej musi spełnić łącznie wszystkie wymienione warunki:

  • kobieta posiadać co najmniej 60 lat, a mężczyzna – 65;
  • do dnia śmierci małżonka pozostawać z nim we wspólności małżeńskiej;
  • nabyć prawo do renty rodzinnej po zmarłym małżonku nie wcześniej niż w dniu ukończenia 55 (przez kobietę) lub 60 lat (przez mężczyznę);
  • nie być obecnie w związku małżeńskim.

Jeśli do tej pory nie została przez ZUS przyznana renta rodzinna po zmarłym małżonku, to należy się po nią zgłosić w pierwszej kolejności – a dopiero po jej uzyskaniu można ubiegać się o rentę wdowią.

Osoba, która chce się upewnić, że ma uprawnienie do połączonych świadczeń może wypełnić ankietę, która wskaże odpowiedź.

 

Kiedy odmowa?

ZUS odmówi ustalenia zbiegu świadczeń, jeżeli wnioskodawca nie spełni choć jednego z wyżej wymienionych warunków. Podobnie będzie, jeśli wysokość przynajmniej jednego z ustalonych świadczeń przekroczy lub będzie równa kwocie limitu. Jest nią trzykrotność kwoty najniższej emerytury.

Najczęstszymi powodami odmowy udzielenia renty wdowiej są:

  • zbyt wysoka kwota świadczenia aktualnie wypłacanego;
  • nabycie prawa do renty rodzinnej po zmarłym małżonku wcześniej niż 5 lat przed osiągnięciem powszechnego wieku emerytalnego;
  • brak prawa do własnego świadczenia;
  • brak prawa do renty rodzinnej;
  • zawarcie nowego związku małżeńskiego;
  • niepozostawanie we wspólności małżeńskiej do dnia śmierci małżonka;
  • nieosiągnięcie powszechnego wieku emerytalnego.

Od wydanych decyzji można odwołać się do sądu pracy i ubezpieczeń społecznych właściwego ze względu na miejsce zamieszkania. Odwołanie będzie można skierować za pośrednictwem ZUS w ciągu miesiąca od dnia doręczenia decyzji.

Jeśli osoba wnioskująca o świadczenie nie zgodzi się z wyrokiem sądu, może w nim złożyć apelację. Wówczas rozpatrzy ją sąd II instancji. Z kolei od wydanego przez sąd apelacyjny prawomocnego wyroku przysługuje skarga kasacyjna do Sądu Najwyższego.

 

Jak złożyć wniosek?

Wniosek w sprawie renty wdowiej do ZUS można:

  • złożyć na piśmie – wniosek wraz z niezbędnymi załącznikami należy wypełnić i przesłać pocztą lub złożyć w placówce Zakładu;
  • zgłosić ustnie do protokołu w placówce;
  • przesłać elektronicznie przez Platformę Usług Elektronicznych (PUE) – w tym celu wymagane jest posiadanie konta na PUE ZUS oraz profilu zaufanego lub podpisu elektronicznego.

Wniosek, który stanowi podstawę do rozpatrzenia prawa do renty wdowiej to wypełniony formularz ERWD, który dostępny jest m.in. na stronie Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

W przypadku dodatkowych pytań, odpowiedzi udzielić mogą konsultanci ZUS. Dane kontaktowe znajdują się pod tym adresem.

 

Świadczenia z innych instytucji

Około 90% wszystkich wniosków w sprawie o przyznanie renty wdowiej obsługuje ZUS. Osoba ubezpieczona w innej instytucji emerytalno-rentowej, o przyznanie świadczenia powinna zgłosić się właśnie do niej:

 

Szczegółowych informacji w tym zakresie udzielają uprawnione do wypłaty świadczenia instytucje emerytalno-rentowe.

 

 

Adam Utko (Powroty.gov.pl)

 

Źródło:

Ustawa z dnia 26 lipca 2024 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw.