Back

Cudzoziemcy: pobyt stały, obywatelstwo dla małżonka polskiego obywatela

Artykuł zgodny ze stanem prawnym na dzień: 2021-05-24

Cudzoziemcy, w związku małżeńskim z polskim obywatelem, którzy przebywają w Polsce na podstawie zezwolenia na pobyt czasowy w związku z pozostawaniem w związku małżeńskim z obywatelem polskim, aby przedłużyć swój pobyt na terytorium RP, mogą wnioskować o pobyt stały lub o obywatelstwo polskie. Wyjaśniamy, jak te kwestie regulują polskie przepisy.

Cudzoziemcy (z państw trzecich), którzy zawarli związek małżeński z polskim obywatelem i chcą osiedlić się w Polsce składają wniosek do właściwego urzędu wojewódzkiego o kartę pobytu czasowego w związku z pozostawaniem w związku małżeńskim z obywatelem polskim. Dopiero po spełnieniu kolejnych warunków, odnoszących się do okresu pozostawania w małżeństwie i odpowiedniego czasu przebywania na terytorium RP, mogą ubiegać się o wydanie zezwolenia na pobyt stały (karty pobytu) lub nadania im obywatelstwa polskiego.

 

Zezwolenie na pobyt stały

W przypadku zezwolenia na pobyt stały, kluczowe znaczenie ma ustawa z dnia 12 grudnia 2013 roku o cudzoziemcach. Warto w tym miejscu przytoczyć punkt 4, art. 195 ust. 1: Zezwolenia na pobyt stały udziela się cudzoziemcowi na czas nieoznaczony, na jego wniosek, jeżeli:

4) pozostaje w uznawanym przez prawo Rzeczypospolitej Polskiej związku małżeńskim z obywatelem polskim i pozostawał w tym związku małżeńskim przez co najmniej 3 lata przed dniem, w którym złożył wniosek o udzielenie mu zezwolenia na pobyt stały, i bezpośrednio przed złożeniem tego wniosku przebywał nieprzerwanie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez okres nie krótszy niż 2 lata na podstawie zezwolenia na pobyt czasowy udzielonego w związku z pozostawaniem w związku małżeńskim z tym obywatelem polskim lub w związku z uzyskaniem statusu uchodźcy, ochrony uzupełniającej lub zgody na pobyt ze względów humanitarnych.

 

Przepis ten wydaje się jasny. Wątpliwości może budzić jedynie nieprzerwany okres, nie krótszy niż 2 lata. Zgodnie z przepisami, pobyt cudzoziemca na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (stanowiący podstawę do udzielenia mu zezwolenia na pobyt stały) uznaje się za nieprzerwany, jeżeli żadna z przerw w nim nie była dłuższa niż 6 miesięcy i wszystkie przerwy nie przekroczyły łącznie 10 miesięcy w okresach stanowiących podstawę do udzielenia mu zezwolenia na pobyt stały.

Wyjątkami są przerwy spowodowane:

1. wykonywaniem przez cudzoziemca obowiązków zawodowych lub świadczeniem przez niego pracy poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie umowy zawartej z pracodawcą, którego siedziba znajduje się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, lub

2. towarzyszeniem cudzoziemcowi, o którym mowa w pkt 1, przez jego małżonka lub małoletnie dziecko, lub

3. szczególną sytuacją osobistą wymagającą obecności cudzoziemca poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i trwała nie dłużej niż 6 miesięcy, lub

4. wyjazdem poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w celu odbycia praktyk lub uczestnictwa w zajęciach, przewidzianych w toku studiów w polskiej uczelni.

 

Obywatelstwo

W przypadku uznania za obywatela polskiego cudzoziemca, który jest małżonkiem polskiego obywatela kluczowe znaczenie ma ustawa z dnia 2 kwietnia 2009 r. o obywatelstwie polskim. Zgodnie z art. 30 ust. 1 pkt 2 tej ustawy, za obywatela polskiego uznaje się:

  • cudzoziemca przebywającego nieprzerwanie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej co najmniej od 2 lat na podstawie zezwolenia na osiedlenie się, zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego Unii Europwjskiej lub prawa stałego pobytu, który pozostaje co najmniej od 3 lat w związku małżeńskim zawartym z obywatelem polskim lub nie posiada żadnego obywatelstwa.

Informacje i tryb składania wniosku o uznanie za obywatela polskiego do Wojewody Mazowieckiego można znaleźć tu.

 

Pobyt stały. Przydatne informacje.

  • Cudzoziemiec składa wniosek osobiście, nie później niż w ostatnim dniu legalnego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej do wojewody właściwego ze względu na miejsce pobytu cudzoziemca.
  • Przy składaniu wniosku cudzoziemiec ma obowiązek złożyć odciski linii papilarnych.
  • Opłaty związane z udzieleniem zezwolenia (2020 rok):
    • Opłata skarbowa 640 zł.
    • Opłata za wydanie karty pobytu 50 zł.

 

Jeżeli wniosek o udzielenie zezwolenia na pobyt stały został złożony w trakcie legalnego pobytu cudzoziemca i wniosek ten nie zawierał braków formalnych lub braki formalne zostały uzupełnione w terminie, wojewoda zamieszcza w dokumencie podróży cudzoziemca odcisk stempla, który potwierdza złożenie wniosku. Pobyt cudzoziemca uważa się za legalny od dnia złożenia wniosku do dnia, w którym decyzja w sprawie udzielenia zezwolenia na pobyt stały stanie się ostateczna.

Umieszczenie stempla w dokumencie podróży nie uprawnia cudzoziemca do podróżowania po terytorium innych państw obszaru Schengen, natomiast cudzoziemiec może wyjechać do kraju pochodzenia, jednak aby powrócić do Polski powinien uzyskać wizę, jeśli pochodzi z państwa objętego obowiązkiem wizowym.

  • Cudzoziemcowi, który uzyskał zezwolenie na pobyt stały na terytorium Polski, wydawana jest karta pobytu. Dokument ten odbiera się osobiście.
  • Karta pobytu w okresie swojej ważności potwierdza tożsamość cudzoziemca podczas jego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz uprawnia go, wraz z dokumentem podróży, do wielokrotnego przekraczania granicy bez konieczności uzyskania wizy.
  • Pierwsza karta pobytu wydawana jest z urzędu przez wojewodę, który udzielił cudzoziemcowi zezwolenia na pobyt stały na okres 10 lat od dnia jej wydania. Przed upływem okresu ważności należy uzyskać kolejną kartę pobytu. Ponadto w niektórych przypadkach powstaje obowiązek wymiany posiadanej karty pobytu.
  • Cudzoziemiec, który posiada zezwolenie na pobyt stały uprawniony jest do wykonywania pracy na terytorium Polski bez konieczności posiadania zezwolenia na pracę. W karcie pobytu, wydanej w związku z udzieleniem cudzoziemcowi zezwolenia na pobyt stały zamieszczana jest adnotacja ,,dostęp do rynku pracy”.
  • Cudzoziemiec jest obowiązany opuścić terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w terminie 30 dni od dnia, w którym decyzja o odmowie udzielenia mu zezwolenia na pobyt stały, decyzja o umorzeniu postępowania w ww. sprawie lub decyzja o cofnięciu posiadanego przez niego zezwolenia stała się ostateczna, a w przypadku wydania decyzji przez organ wyższego stopnia, od dnia, w którym decyzja ostateczna została cudzoziemcowi doręczona, chyba że uprawniony jest on do dalszego pobytu na terytorium Polski na innej podstawie.

 

Wojciech Napora, Powroty.gov.pl

 

Źródło:

Urząd do spraw cudzoziemców.

Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji.

 

Podstawa prawna:

Ustawa z dnia 12 grudnia 2013 roku o cudzoziemcach.

Ustawa z dnia 2 kwietnia 2009 r. o obywatelstwie polskim