Łączona emerytura, czyli świadczenie z Polski i innego kraju - Powroty.gov.pl

Coraz więcej osób, które pracowały nie tylko na rodzimym rynku pracy, ale też poza Polską zbliża się do progu powszechnego wieku emerytalnego. Efektem tego jest rosnące zainteresowanie procedurami i mechanizmami, które pozwolą czerpać profity z legalnej pracy i składek opłacanych w dwóch lub więcej krajach. 

- Wielu Polaków, którzy zakończyli aktywność zawodową już zbiera plony za pracę oskładkowaną w co najmniej dwóch krajach. W minionym roku prawie 360 tysięcy osób otrzymywało z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych emerytury i renty wypracowane w Polsce i w innym państwie. Aż 95 tysięcy świadczeń ZUS transferował do klientów mieszkających poza Polską, głównie w krajach członkowskich Unii Europejskiej. W czołówce znajdowały się Niemcy, ale po kilka tysięcy odbiorców „międzynarodowych emerytur” mieszkało też we Francji, Austrii, Szwecji czy Wielkiej Brytanii – mówi Sebastian Szczurek, regionalny rzecznik prasowy ZUS województwa opolskiego.

Przyznawaniem i wypłacaniem świadczeń za polsko-niemieckie okresy ubezpieczenia zajmuje się oddział ZUS w Opolu. Coraz częściej osoby, które w ostatnich dekadach pracowały w Niemczech, wchodzą w wiek emerytalny obowiązujący w Polsce i Niemczech. Dlatego wnioskują o uwzględnienie tego kapitału w wysokości przysługujących im świadczeń. Dynamika wniosków z uwzględnieniem pracy w dwóch krajach przybiera na sile.

- Obecnie opolski ZUS wypłaca świadczenia emerytalno-rentowe za legalną pracę w co najmniej dwóch krajach już dla niemal 72,8 tysięcy osób, które zwykle mieszkają w Polsce. Jednak dla sporej części z nich, bo około 21,8 tysiąca, centrum życiowym jest inny kraj – dodaje Sebastian Szczurek. 

Polska oraz inny kraj UE

Osoba zainteresowana emeryturą wyliczoną na podstawie legalnej pracy w Polsce i w którymś z krajów Unii Europejskiej, wniosek o nią powinna złożyć w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych.

Dokumenty można złożyć na tzw. krajowych formularzach, czyli takich które są dostępne na salach obsługi klientów ZUS-u lub oficjalnej stronie internetowej Zakładu. Ubiegając się jednocześnie o emeryturę polską i z instytucji emerytalnej innego państwa powinno się złożyć „Wniosek o emeryturę” EMP oraz „Załącznik do wniosku o emeryturę dla osób, które ubiegają się o emeryturę z zagranicznej instytucji państwa UE/EFTA”.

Do wniosków trzeba załączyć unijny formularz o symbolu E 207 PL, podając w nim informacje o okresach pracy i ubezpieczenia w państwach Unii Europejskiej, numer zagranicznego ubezpieczenia bądź nazwy i adresy swoich pracodawców.

Osoba, która mieszka na stałe w Polsce wniosek o tak zwane łączone świadczenia może złożyć w oddziale ZUS-u właściwym dla miejsca zamieszkania. Wniosek trafi do oddziału, który realizuje umowy międzynarodowe dla konkretnego kraju. Przykładowo, jeśli ktoś mieszka w województwie opolskim, śląskim, Łodzi, Nowym Sączu czy Warszawie, wniosek o polsko-niemieckie świadczenie obsłuży oddział ZUS w Opolu.

Z kolei, jeśli ktoś na stałe mieszka na Opolszczyźnie, a pracował kiedyś we Francji, wniosek złożony w Opolu przejmie I oddział ZUS w Warszawie. Wnioski dotyczące emerytury za okresy ubezpieczenia w Niderlandach będzie opracowywał oddział ZUS w Krakowie, a te dotyczące legalnego zatrudnienia i ubezpieczenia w Wielkiej Brytanii, oddział ZUS w Gdańsku lub w Częstochowie.

Gdzie złożyć wniosek o emeryturę, jeśli obecnie ktoś mieszka za granicą, a w przeszłości pracował wyłącznie w Polsce?

Wnioskując o świadczenie wyłącznie z polskiego systemu emerytalnego, dokumenty należy dostarczyć do oddziału ZUS-u, który jest właściwy dla ostatniego miejsca zamieszkania. Ten oddział przekaże wniosek do odpowiedniego oddziału ZUS-u, który zajmuje się sprawami kraju aktualnego zamieszkania.

W praktyce wniosek o świadczenie emerytalno-rentowe złożony w jednym z krajów, gdzie ktoś legalnie pracował, jest wnioskiem o świadczenie we wszystkich krajach zatrudnienia, w których można udowodnić okresy ubezpieczenia lub zamieszkania.

Jeśli ktoś mieszka za granicą, a wcześniej pracował w Polsce, to wniosek może złożyć w zagranicznej instytucji, która będzie pełnić rolę instytucji miejsca zamieszkania. Przekaże ona ten wniosek do placówki ZUS-u w Polsce, która realizuje umowy międzynarodowe.

Polska oraz kraje nienależące do UE

Polska zawiera umowy o zabezpieczeniu społecznym również z krajami, które nie należą do Unii Europejskiej bądź EFTA. Umowy te ułatwiają ubezpieczonym nabywanie praw do świadczeń. Tylko w ostatniej dekadzie dwustronne umowy o zabezpieczeniu społecznym (przyznawanie i wypłata świadczeń emerytalno-rentowych) Polska podpisała m.in. z Białorusią, Izraelem, Turcją, Mołdawią czy Ukrainą. Wcześniej takie porozumienia zawarto na przykład z Australią, Koreą Południową, Kanadą i Stanami Zjednoczonym Ameryki.

Jak postąpić, gdy chcemy złożyć wniosek o przyznanie emerytury lub renty po legalnej pracy w kraju, z którym Polska podpisała umowę dwustronną o zabezpieczeniu społecznym? Złożenie wniosku odbywa się zgodnie z zasadami polskiego ustawodawstwa, a więc w ZUS na formularzach, którymi dysponuje Zakład.  

Jeśli chodzi o emeryturę, właściwy jest „Wniosek o emeryturę” EMP oraz formularz wniosku odpowiedniego dla państwa, w którym było się ubezpieczonym, np. WZO-PL-1 dla USA bądź PL-CAN 1 dla Kanady.

Do wniosku dołącza się dokumenty potwierdzające okresy ubezpieczenia w danym kraju, a jeśli się takimi nie dysponuje, informacje na temat zagranicznej instytucji, w której było się ubezpieczonym, numer zagranicznego ubezpieczenia oraz nazwy i adresy pracodawców.

E-wizyta w ZUS

Aby poznać zasady przyznawania świadczeń za okresy pracy i ubezpieczenia w dwóch krajach, dowiedzieć się jak wygląda w tym zakresie indywidualna sytuacja bądź gdzie i jaki złożyć wniosek, nie trzeba jechać do jednostki ZUS. Można to zrobić w dni robocze, bez wychodzenia z domu. Wystarczy zamówić bezpłatną e-wizytę na stronie ZUS-u. Podając swoje podstawowe dane, można wybrać datę i godzinę rozmowy i jako temat rozmowy zaznaczyć „Emerytury i renty międzynarodowe”. To gwarantuje, że nastąpi połączenie się z konsultantem ZUS-u wykwalifikowanym do rozmowy z osobami pracującymi w Polsce i za granicą lub mieszkających poza Polską.

Opracowanie: Zespół redakcyjny Powroty.gov.pl.

Źródło:

ZUS województwa opolskiego.