Emerytura z ZUS a praca w Polsce i za granicą - Powroty.gov.pl

Jaki wpływ na prawo do emerytury z ZUS ma kontynuacja zatrudnienia? Odpowiedzi na to pytanie należy szukać w ustawie o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Art. 103a tego dokumentu stanowi:

„Prawo do emerytury ulega zawieszeniu bez względu na wysokość przychodu uzyskiwanego przez emeryta z tytułu zatrudnienia kontynuowanego bez uprzedniego rozwiązania stosunku pracy z pracodawcą, na rzecz którego wykonywał je bezpośrednio przed dniem nabycia prawa do emerytury, ustalonym w decyzji organu rentowego.”

Warto dodać, że przepis ten dotyczy nie tylko polskich pracodawców. Zasada rozwiązania stosunku pracy obejmuje także zagranicznych pracodawców, z wybranych krajów. Dotyczy ona państw członkowskich Unii Europejskiej UE i Europejskiego Stowarzyszenia o Wolnym Handlu (EFTA) oraz państw, z którymi wiąże Polskę dwustronna umowa międzynarodowa o zabezpieczeniu społecznym, tzw. państw umownych, z wyjątkiem Australii.

Których krajów dotyczy zasada rozwiązania stosunku pracy?

Oprócz krajów Unii Europejskiej, a więc Austrii, Belgii, Bułgarii, Chorwacji, Cypru, Czech, Danii, Estonii, Finlandii, Francji, Grecji, Hiszpanii, Holandii, Irlandii, Litwy, Luksemburga, Łotwy, Malty, Niemiec, Polski, Portugalii, Rumunii, Słowacji, Słowenii, Szwecji, Węgier i Włoch zasada rozwiązania stosunku pracy dotyczy także Bośni i Hercegowiny, Czarnogóry, Islandii, Izraela, Kanady, Korei Płd., Liechtensteinu, Macedonii Północnej, Mołdawii, Mongolii, Norwegii, Serbii, Szwajcarii, Turcji, Ukrainy, USA i Wielkiej Brytanii.

Aby osoba zainteresowana ubieganiem się o emeryturę z ZUS mogła otrzymać wypłatę świadczenia, musi rozwiązać stosunek pracy ze wszystkimi pracodawcami we wszystkich wyżej wymienionych krajach. Zasada rozwiązania stosunku pracy nie dotyczy osób, które mieszkają i pracują w innych krajach niż wymienione.

Jeżeli tego nie uczyni ZUS wyda decyzję o ustaleniu prawa do emerytury, obliczy jej wysokość w kwocie zaliczkowej ale zawiesi wypłatę do czasu przedstawienia dowodu od pracodawcy o ustaniu zatrudnienia (art. 103a ustawa o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych).

Natomiast po uzyskaniu emerytury i podjęciu jej wypłaty przez ZUS, osoba zainteresowana może podjąć pracę zarobkową u tego samego lub innego pracodawcy, co pozostanie bez wpływu na dalszą wypłatę emerytury.

Czy emeryt może pracować?

Zasada rozwiązania stosunku pracy nie oznacza, że emeryt nie może podjąć pracy. Chodzi o to, aby osoba, która przed dniem nabycia prawa do emerytury była zatrudniona w jednym z państw objętych wymogiem rozwiązania stosunku pracy i kontynuuje pracę rozwiązała stosunek pracy i wysłała do organu rentowego, który wypłaca emeryturę, zaświadczenie potwierdzające rozwiązanie umowy. Dokumentem takim może być świadectwo pracy lub zaświadczenie wystawione przez pracodawcę.

Zgodnie z informacjami uzyskanymi w ZUS - "zaświadczenie od pracodawcy może być w dowolnej formie, powinno jednak potwierdzać fakt zakończenia  pracy a nie przewidywany czas, w którym ustanie zatrudnienie w przyszłości. Ważne jest zatem z jaką datą jest wystawione (najwcześniej w dniu ustania zatrudnienia albo później)".

Po wywiązaniu się z tego obowiązku emeryt, który uzyskał emeryturę w wieku powszechnym może ponownie podjąć pracę (podpisać umowę) u tego samego lub innego pracodawcy w dowolnym wymiarze czasu pracy oraz osiągać zarobki bez ograniczeń i nie będą one miały wpływu na wypłacaną emeryturę.

Zmniejszeniu lub zawieszeniu może ulec emerytura ustaloną w obniżonym wieku, czyli przed 60. rokiem życia dla kobiet i 65. rokiem życia dla mężczyzn.

W celu umożliwienia  wypłaty przez ZUS przyznanej emerytury,  konieczne jest  rozwiązanie  stosunku  pracy najemnej  z każdym pracodawcą, również z pracodawcą zagranicznym u którego pozostaje się w zatrudnieniu  w dacie nabycia prawa do emerytury.

Działalność gospodarcza

Osoby prowadzące działalność gospodarczą również odprowadzają składki emerytalne i nabywają prawo do emerytury. Jednak ich zasada rozwiązania stosunku pracy czy zakończenia prowadzenia działalności gospodarczej nie dotyczy. Osoby te nie są zobowiązane do przedkładania dokumentacji dotyczącej zakończenia wykonywania tej działalności w Polsce czy za granicą. Art. 103a ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych dotyczy wyłącznie pracowników.

Wojciech Napora, Powroty.gov.pl

Źródło:

• Ustawa z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ZUS.