Ustalanie długości stażu pracy po powrocie z zagranicy – uprawnienia pracownicze
Artykuł zgodny ze stanem prawnym na dzień: 2023-05-29
Osoby świadczące pracę za granicą często zastanawiają się, czy po powrocie do Polski ich okres zagranicznego zatrudnienia lub wykształcenia będzie uwzględniony przez pracodawcę w Polsce przy ustaleniu długości stażu pracy, od którego zależy m.in. ilość dni przysługującego urlopu wypoczynkowego. Odpowiedź jest pozytywna, ale pod pewnymi warunkami.
Chociaż przepisy nie definiują pojęcia stażu pracy to przyjmuje się, że jest to łączny okres zatrudnienia, czyli czas, w którym pracownik pozostaje lub pozostawał w stosunku pracy, tj. zgodnie z polskimi przepisami, wykonywał pracę na podstawie umowy o pracę, powołania, wyboru, mianowania lub spółdzielczej umowy o pracę.
W tym miejscu warto dodać, że zgodnie z art. 155 Kodeksu pracy, w przypadku ustalania wymiaru urlopu, uwzględnia się dodatkowo okresy z tytułu ukończenia:
- zasadniczej lub innej równorzędnej szkoły zawodowej - nie więcej niż 3 lata,
- średniej szkoły zawodowej - nie więcej jednak niż 5 lat,
- średniej szkoły zawodowej dla absolwentów zasadniczych (równorzędnych) szkół zawodowych - 5 lat,
- średniej szkoły ogólnokształcącej - 4 lata,
- szkoły policealnej - 6 lat,
- szkoły wyższej - 8 lat.
Wymienione powyżej okresy nauki nie podlegają sumowaniu. Oznacza to, że jeżeli pracownik ukończył szkołę średnią ogólnokształcącą, a następnie szkołę policealną, do stażu pracy, od którego zależy wymiar przysługującego urlopu wypoczynkowego, pracodawca doliczy mu 6 (korzystniejszą liczbę), a nie 10 lat, gdyby te okresy nauki zostały zsumowane.
Jeżeli taka funkcjonuje lub dokumenty te mogą być uznane z mocy prawa (kraje UE, OECD lub EFTA) – doliczenie lat odbytej edukacji następuje automatycznie. Jeżeli takiej umowy nie ma, koniecznym może okazać się przeprowadzenie procedury nostryfikacji.
Umowy cywilnoprawne i okres prowadzenia działalności gospodarczej a staż pracy
Zarówno umowy cywilnoprawne (zlecenia, o dzieło) są rodzajami umów, które reguluje Kodeks cywilny, a nie Kodeks pracy. Nie podlegają one więc uwzględnieniu przy obliczaniu długości stażu pracy. Ta sama sytuacja dotyczy prowadzących działalność gospodarczą. Zarówno zleceniobiorca, jak i przedsiębiorca nie są pracownikami w rozumieniu przepisów.
Jakie dokumenty przekazać pracodawcy po powrocie z zagranicy?
Art. 86 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy mówi o tym, że udokumentowane okresy zatrudnienia przebyte za granicą u pracodawcy zagranicznego są zaliczane do okresów pracy w Rzeczpospolitej Polskiej w zakresie uprawnień pracowniczych.
Przepisy prawa nie precyzują rodzaju dokumentów, które pracodawca powinien uwzględnić przy ustalaniu długości stażu, zatem właściwymi dokumentami, są te, które wydają zagraniczni pracodawcy. Nie zawsze są to znane w Polsce świadectwa pracy. Mogą nimi być umowy o pracę, odcinki wypłat czy też roczne rozliczenia podatkowe.
Warto mieć na uwadze, że pracodawca ma prawo żądać przetłumaczenia dokumentacji pracowniczej na język polski.
Jakie inne uprawnienia pracownicze wiążą się z udokumentowaniem zatrudnienia za granicą?
Uprawnienia pracownicze to nie tylko długość urlopu wypoczynkowego, którego wymiar wynosi: 20 dni - jeżeli pracownik jest zatrudniony krócej niż 10 lat oraz 26 dni - jeżeli pracownik jest zatrudniony co najmniej 10 lat, ale też prawo do dłuższego okresu wypowiedzenia, nagrody jubileuszowej (m.in. pracownicy sfery budżetowej) czy odprawy.
Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (art. 2, art. 155).
Ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (art. 86)
Anna Gawrylik (Powroty.gov.pl)
