Renta z tytułu niezdolności do pracy z ZUS a praca w krajach UE/EFTA - Powroty.gov.pl

Osoba ubiegająca się o rentę z tytułu niezdolności do pracy musi:

1. zostać uznana za niezdolną do pracy (na podstawie orzeczenia wydanego przez lekarza orzecznika ZUS),
2. posiadać wymagany staż ubezpieczeniowy, którego długość zależy od wieku, w którym niezdolność do pracy powstała.
3. Wymagany staż ubezpieczeniowy to:

• 1 rok – jeśli niezdolność do pracy powstała przed ukończeniem 20 lat,
• 2 lata – jeśli niezdolność do pracy powstała w okresie pomiędzy 20 a 22 rokiem życia,
• 3 lata – jeśli niezdolność do pracy powstała w okresie pomiędzy 22 a 25 rokiem życia,
• 4 lata – jeśli niezdolność do pracy powstała w okresie pomiędzy 25 a 30 rokiem życia,
• 5 lat – jeśli niezdolność do pracy powstała po ukończeniu 30 lat, przy czym okres ten musi przypadać w ciągu ostatnich 10 lat, tj. przed dniem, w którym złożono wniosek o rentę, lub przed dniem, w którym powstała niezdolność do pracy.

4. stać się niezdolną do pracy w trakcie okresów wymaganych w polskich przepisach albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od zakończenia tego okresu.

Są to m.in. okresy zatrudnienia w ramach umowy o pracę lub umowy zlecenia, prowadzenia własnej firmy, okresy pobierania zasiłku dla bezrobotnych albo okresy pobierania zasiłku chorobowego oraz urlopu wychowawczego.

5. nie posiadać prawa do emerytury z ZUS lub nie spełniać warunków jej przyznania.

W jaki sposób ZUS uwzględnia zagraniczne okresy ubezpieczenia?

Jeśli staż ubezpieczeniowy w Polsce jest za krótki do przyznania renty z tytułu niezdolności do pracy, to do polskich okresów doliczane są okresy ubezpieczenia w innym państwie UE lub EFTA.

Doliczeniu podlegają zagraniczne okresy ubezpieczenia, które nie pokrywają się z polskimi okresami ubezpieczenia.

Jak ustalana jest wysokość renty z uwzględnieniem stażu ubezpieczeniowego z zagranicy?

Pomimo możliwości uwzględnienia zagranicznego stażu ubezpieczenia przy ustalaniu prawa do renty, jej wysokość ustalana jest wyłącznie na podstawie okresów ubezpieczenia w Polsce.

Na stronie ZUS czytamy:

„Rentę obliczymy w wysokości proporcjonalnej, jako stosunek polskich okresów ubezpieczenia do sumy polskich i zagranicznych okresów ubezpieczenia. Będziemy wypłacać rentę tylko za staż ubezpieczeniowy w Polsce. Za okresy pracy za granicą możesz uzyskać rentę z państwa, w którym pracowałeś.”

Niezdolność do pracy podczas zagranicznego ubezpieczenia

Jednym z warunków przyznania renty z tytułu niezdolności do pracy jest powstanie niezdolności do pracy w czasie podlegania ubezpieczeniu lub w ciągu 18 miesięcy od jego zakończenia.

Jeżeli niezdolność do pracy powstała w okresie zatrudnienia i ubezpieczenia w państwach UE/EFTA lub w ciągu 18 miesięcy od ustania tego ubezpieczenia, powyższy warunek zostanie spełniony.

W takim przypadku niezdolność do pracy musi również ustalić lekarz orzecznik ZUS.

Lekarz orzecznik ZUS może wydać orzeczenie o niezdolności do pracy na podstawie dokumentów załączonych do wniosku o rentę:

• opinii lekarskiej sporządzonej przez instytucję rentową (lekarza) w państwie zamieszkania lub
• dokumentów medycznych.

W przypadku konieczności dołączenia dodatkowych dokumentów lekarz orzecznik ZUS może zlecić zagranicznej instytucji rentowej wykonanie dodatkowych badań i przesłanie raportu medycznego. Na jego podstawie wyda orzeczenie.

Warto wiedzieć

Przyznanie renty z tytułu niezdolności do pracy w innym państwie UE lub EFTA nie wpływa na przyznanie renty z ZUS.

Anna Gawrylik (Powroty.gov.pl)

Źródło: