Powrót

Procedura uznawania kwalifikacji zawodowych

Artykuł zgodny ze stanem prawnym na dzień: 2022-04-25

Zdobyte przez nas kwalifikacje do wykonywania danego zawodu, nabyte w jednym państwie Unii Europejskiej, EOG lub Szwajcarii, mogą zostać uznane w drugim kraju członkowskim. W zależności, czy uzyskaliśmy zawód regulowany, czy nieregulowany, procedura ich uznania wygląda inaczej.

 

Możliwość swobodnego przemieszczania się i otwarte granice pomiędzy krajami Unii Europejskiej spowodowały, że chętniej decydujemy się na kontynuowanie nauki i podejmowanie pracy na terenie innego kraju członkowskiego. W celu uznania naszych kwalifikacji zawodowych zdobytych za granicą w państwach UE, EOG i Szwajcarii została ustanowiona dyrektywa 2005/36/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 7 września 2005 r. w sprawie uznawania kwalifikacji zawodowych (Dz. Urz. UE L 255 z 30.09.2005, str. 22, z późn. zm.), która została wdrożona do polskiego systemu prawnego ustawą z dnia 22 grudnia 2015 r. o zasadach uznawania kwalifikacji zawodowych nabytych w państwach członkowskich Unii Europejskiej (Dz. U. z 2016 r., poz. 65) oraz poprzez nowelizacje niektórych innych ustaw. Przepisy regulują uznanie kwalifikacji zawodowych zdobytych w jednym z krajów UE, EOG i Szwajcarii i podjęcia pracy w tym zawodzie w innym państwie członkowskim. Umożliwiają nam więc wykonywanie tego samego zawodu w różnych krajach UE, EOG i Szwajcarii.

 

Zawody regulowane i nieregulowane

Przepisy rozróżniają dwa typy zwodów: zawód regulowany i zawód nieregulowany.

Zawód jest w danym państwie zawodem regulowanym, jeśli przepisy tego państwa wymagają do jego wykonywania specjalnych kwalifikacji zawodowych, konkretnego dyplomu otwierającego dostęp do tego zawodu, zdania specjalnych egzaminów czy zarejestrowania się w organizacji zawodowej.

W państwach Unii Europejskiej różne zawody są regulowane. Każdy kraj ma swoją listę zawodów regulowanych i różne urzędy lub instytucje mogą uznawać kwalifikacje zawodowe i przyznawać prawo do ich wykonywania. Ten sam zawód może być zawodem regulowanym w jednym państwie członkowskim UE, podczas gdy w pozostałych państwach członkowskich nie będzie on regulowany.

W Bazie Zwodów Regulowanych możemy sprawdzić, czy nasz zawód jest regulowany w Polsce.

Wykaz zawodów regulowanych w Polsce można znaleźć tu.

Jeżeli nasz zawód jest regulowany, potrzebujemy jego oficjalnego uznania, którego dokonują właściwe urzędy i instytucje. Warunkiem uznania kwalifikacji zawodowych jest posiadanie pełnego prawa wykonywania zawodu w państwie ich uzyskania.

Jeśli zawód jest nieregulowany, czyli nie znajduje się w bazie zwodów regulowanych, nie musimy ubiegać się o jego uznanie. To pracodawca podejmuje decyzję dotyczącą naszego zatrudnienia. Jeżeli jest przekonany o przydatności danego wykształcenia zagranicznego, może zatrudnić nas bez przeprowadzenia dodatkowej oceny naszych kwalifikacji. Jednak zazwyczaj pracodawca chce się upewnić, że wykształcenie uzyskane za granicą jest porównywalne do wykształcenia uzyskanego w danym kraju, pod względem poziomu wiedzy i umiejętności. W tym celu może zastosować środki wyrównawcze, tj. test umiejętności oraz staż adaptacyjny trwający do 3 lat.
 

Procedura uznania kwalifikacji w Polsce

Przebieg procedury uznania kwalifikacji zależy od kilku czynników, m.in. od rodzaju zawodu regulowanego. Jednak w większości zawodów procedura odbywa się w systemie ogólnym.

W postępowaniu w sprawie uznania kwalifikacji są sprawdzane:

  • poziom wykształcenia,
  • kwalifikacje dające prawo wykonywania danego zawodu w państwie, w którym zostały uzyskane.

W celu wszczęcia postępowania powinniśmy złożyć wniosek wraz z wymaganymi załącznikami w instytucji właściwej w sprawach uznawania kwalifikacji do wykonywania danego zawodu regulowanego (wniosek dostępny jest tu).  Wnioski w sprawie uznania kwalifikacji składa się w języku polskim.

Gdy zawód, który zdobyliśmy nie jest regulowany w państwie członkowskim, a chcemy starać się o uznanie kwalifikacji w Polsce w zawodzie regulowanym powinniśmy:

  • przedstawić dowody potwierdzające posiadanie kwalifikacji,
  • przedstawić dokument potwierdzający ukończenie kształcenia regulowanego lub
  • potwierdzić wykonywanie tego zawodu w pełnym wymiarze czasu pracy przez rok (lub równoważny okres w niepełnym wymiarze) w okresie ostatnich dziesięciu lat.

Za przeprowadzenie postępowania i wydanie decyzji w sprawie uznania kwalifikacji zawodowych powinniśmy wnieść opłatę w wysokości 35% minimalnego wynagrodzenia za pracę, ustalonego na podstawie przepisów ustawy z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę, obowiązującego w roku wszczęcia postępowania. Opłatę wnosimy na rachunek bankowy właściwego organu.

Od chwili złożenia kompletnego wniosku, urzędy mają trzy miesiące na podjęcie decyzji, czy mamy odpowiednie kwalifikacje do wykonywania zawodu regulowanego w Polsce. W szczególnych przypadkach termin ten może zostać przedłużony o miesiąc.

 

Justyna Krasowska (Powroty.gov.pl)

Źródło:

https://wupkrakow.praca.gov.pl/documents/67976/5926453/Uznawanie%20w%20Polsce%20kwalifikacji%20zawodowych/23c5b235-8b1b-4fc1-9fb7-72e8580364a6
https://prk.men.gov.pl/uznawanie-kwalifikacji-zawodowych-2/
https://www.biznes.gov.pl/pl/portal/00217