Powrót

Nowa ustawa paszportowa – najważniejsze zmiany i usprawnienia

Artykuł zgodny ze stanem prawnym na dzień: 2023-04-24

Nowa ustawa paszportowa weszła w życie 13 listopada 2022 r. Jakie zmiany wniosła? Jakie różnice obowiązują względem wcześniejszych przepisów? Odpowiadamy.

 

13 listopada 2022 r. (Dz.U. 2022 poz. 350) weszła w życie nowa ustawa o dokumentach paszportowych oraz nowy system paszportowy – Rejestr Dokumentów Paszportowych (RDP), zgodnie z którym wnioski paszportowe są uzupełniane i składane przez urzędnika elektronicznie do systemu paszportowego. Osoba wnioskująca potwierdza dane umieszczone we wniosku i składa podpis na specjalnym urządzeniu elektronicznym.

To pierwsza ważna zmiana. Do tej pory wnioski wypełniane były osobiście przez samych zainteresowanych, a w przypadku małoletnich – przez ich opiekunów prawnych lub kuratora.

Co się nie zmieniło na etapie wnioskowania o dokument, to konieczność osobistej wizyty w punkcie paszportowym. Zwolnione z niego są jedynie dzieci do 12. r.ż., jeżeli wniosek o wydanie dokumentu paszportowego składany jest dla nich elektronicznie.

W przypadku gdy wniosek składany jest osobiście – wymaga się obecności każdego dziecka powyżej 5. r.ż.

Kolejną istotną zmianą jaka została wprowadzona, to obniżona granica wiekowa wydawania paszportów z 10-letnim terminem ważności. Mogą je otrzymywać dzieci już od ukończenia 12. r.ż.

Poszerzony został również katalog przypadków, w których wydawany jest paszport tymczasowy. Otrzymają go dzieci wyjeżdżające za granicę:

  • w związku z nauką lub rozwojem indywidualnych umiejętności, np. sportowych, artystycznych,
  • dzieci rodziców, którzy wyjeżdżają służbowo za granicę i nie mogą im zapewnić opieki w kraju.

Paszport tymczasowy może być również wydany z urzędu z powodu ważnych okoliczności np.:

  • w związku z wystąpieniem prokuratora o wydanie takiego paszportu osobie, która ma być deportowana,
  • wystąpienie dyrekcji szpitala lub rodziny o wydanie paszportu tymczasowego osobie nieubezwłasnowolnionej, ale będącej w stanie śpiączki, która musi niezwłocznie wyjechać za granicę w celu poddania się operacji.

Ponadto, w szczególnie uzasadnionych przypadkach, paszport tymczasowy może być wydany osobie, która posiada już paszport. Chodzi o sytuacje gdy np. osoba przyjechała do Polski z zagranicy, gdzie mieszka na stałe, na podstawie dowodu osobistego, który będąc w Polsce utraciła. W miejscu zamieszkania pozostawiła ważny paszport. Paszport nie będzie unieważniany. Zamiast tego zostanie wydany paszport tymczasowy na powrót do miejsca stałego pobytu z krótkim terminem ważności.

Za paszporty tymczasowe wydawane z urzędu z powodu ważnych okoliczności opłaty nie są pobierane.

Więcej osób może również uzyskać zniżkę w opłacie za wydanie dokumentu paszportowego. Poza wskazanymi w poprzedniej ustawie są to dodatkowo:

  • osoby pobierające rentę socjalną, specjalny zasiłek opiekuńczy, świadczenie pielęgnacyjne lub zasiłek dla opiekuna,
  • działacze opozycji antykomunistycznej lub represjonowani z powodów politycznych,
  • żołnierze terytorialnej służby wojskowej,
  • strażacy ratownicy OSP,
  • ochotnicy ratownictwa górskiego,
  • weterani poszkodowani w wyniku działań poza granicami państwa,
  • rodzice zastępczy lub prowadzący rodzinne domy dziecka.

W przypadku utraty paszportu organ paszportowy nie ocenia, czy była to utrata zawiniona, czy też stało się to bez winy obywatela. W związku z tym nie będzie konieczne uiszczanie dodatkowych opłat.

Posiadacze paszportów zyskali też dostęp do e-usług, takich jak:

Usługi te dostępne są w serwisie gov.pl.

W przypadku osób zamieszkujących za granicą, które wnioskują o wydanie dokumentu poprzez polski konsulat i które zadeklarują chęć odbioru nowego dokumentu pocztą, będą zobowiązane do potwierdzenia jego odbioru w systemie, po otrzymaniu listu poleconego z paszportem. Potwierdzenie odbioru będzie konieczne, żeby „aktywować” nowy paszport.

 

Ważne!

Konsul nie wysyła paszportów do obywatela przebywającego poza obszarem kompetencji urzędu konsularnego, który przyjął wniosek. 
Nie ma także możliwości wysłania paszportu wydanego przez krajowy organ paszportowy (wojewodę) do osoby przebywającej za granicą.

 

 

Anna Gawrylik (Powroty.gov.pl)

 

Źródło:

Małopolski Urząd Wojewódzki

 

Podstawa prawna

Ustawa o dokumentach paszportowych