Powrót

Jak odnaleźć się na polskim rynku pracy?

Artykuł zgodny ze stanem prawnym na dzień: 2014-10-23

Dłuższa nieobecność w kraju, spowodowana emigracją zarobkową, może być przyczyną różnego rodzaju trudności po powrocie do kraju. Gdzie można zwrócić się o pomoc?

Po powrocie do kraju, jeśli nie udaje nam się znaleźć pracy na własną rękę, warto zarejestrować się jako osoba bezrobotna w powiatowym urzędzie pracy i skorzystać z jego oferty. Polskie urzędy pracy oferują pomoc, np. przy poszukiwaniu zatrudnienia, nabywaniu nowych lub zmianie kwalifikacji, zakładaniu działalności gospodarczej. Aby uzyskać status osoby bezrobotnej, należy spełniać określone warunki, których lista udostępniona jest w serwisie Zielonej Linii.

Warunki rejestracji w urzędzie pracy

Osoba ubiegająca się o zarejestrowanie jako bezrobotny zgłasza się do powiatowego urzędu pracy, właściwego ze względu na miejsce zameldowania stałego lub czasowego, a jeżeli nie posiada żadnego zameldowania – do powiatowego urzędu pracy, na którego obszarze działania przebywa.

Ważne, aby przed zgłoszeniem się do urzędu zapoznać się z dokumentacją wymaganą do rejestracji. Są to dokumenty potwierdzające wykształcenie oraz staż pracy, jednak dokładne wytyczne, co do wymaganych dokumentów, urzędy udostępniają na swoich stronach, lista taka została również zamieszczona w serwisie Zielonej Linii. Od połowy 2013 roku w Polsce istnieje możliwość wcześniejszej  rezerwacji terminu rejestracji w urzędzie pracy oraz rejestracji jako osoba bezrobotna za pośrednictwem elektronicznego systemu rejestracji, który dostępny jest na stronie internetowej: www.praca.gov.pl.

Transfer zasiłku do Polski

O prawo do zasiłku należy ubiegać się w kraju ostatniego zatrudnienia. W sytuacji, gdy osoba pobierająca zasiłek dla osób bezrobotnych chce wrócić do Polski i tam poszukiwać pracy, może skorzystać z transferu zasiłku przyznanego w Wielkiej Brytanii (contribution-based JSA) przez trzy miesiące z możliwością przedłużenia, w szczególnych przypadkach, do sześciu miesięcy.

Dokumentem, który należy złożyć w polskim urzędzie pracy, w celu pobierania brytyjskiego zasiłku, jest druk U2. Aby otrzymać ten formularz, należy zwrócić się, po upływie co najmniej 4 tygodni od rejestracji, do lokalnego biura Jobcenter Plus, które prześle stosowne dokumenty do International Pension Centre. Instytucja ta podejmuje ostateczną decyzję o tym, czy zasiłek może być transferowany poza Wielką Brytanię i wydaje formularze, które należy okazać w urzędzie pracy w Polsce. Osoba bezrobotna dostaje świadczenie w wysokości ustalonej przed wyjazdem, przeliczone na wartość waluty państwa, w którym szuka pracy. Świadczenie jest wypłacane w złotówkach, bezpośrednio na rachunek osoby uprawnionej.

Prawo do zasiłku w Polsce

W sytuacji, gdy osoba bezrobotna zdecyduje się wrócić do Polski bezpośrednio po utracie pracy i tu ubiegać się o prawo do zasiłku, po rejestracji w powiatowym urzędzie pracy będzie musiała zgłosić się do wojewódzkiego urzędu pracy, który podejmuje decyzję w kwestii przyznania prawa do zasiłku dla bezrobotnych na zasadach koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego. Zasiłek ów będzie przyznany na podstawie polskich przepisów i wypłacany w wysokości przysługującej zgodnie z polskim prawem.

Prawo do zasiłku przysługuje, jeżeli w okresie 18 miesięcy bezpośrednio poprzedzających dzień zarejestrowania łącznie przez okres co najmniej 365 dni osoba bezrobotna była zatrudniona i osiągała wynagrodzenie w kwocie co najmniej minimalnego wynagrodzenia za pracę, od którego istnieje obowiązek opłacania składki na Fundusz Pracy. Kwalifikowane są tu także m.in. okresy zatrudnienia na podstawie umów cywilnoprawnych i prowadzenia działalności gospodarczej. Wszystkie warunki uzyskania prawa do zasiłku zostały szczegółowo opisane w serwisie Zielonej Linii.

Dodatkowo osoby, których ostatnim miejscem zatrudnienia jest jeden z krajów UE lub EOG, aby uzyskać prawo do zasiłku, poza warunkami opisanymi powyżej, muszą spełniać jeszcze jeden. Prawo do zasiłku będzie im przysługiwać, jeśli zostaną uznane przez wojewódzki urząd pracy za pracowników przygranicznych lub powracających. Wymagana jest informacja, gdzie znajdowało się centrum interesów życiowych danej osoby, gdy wykonywała pracę za granicą. Jedynie w sytuacji, gdy wojewódzki urząd pracy uzna (na podstawie wypełnionego oświadczenia), że pomimo wykonywania pracy za granicą ośrodkiem interesów życiowych tej osoby wciąż pozostawała Polska, będzie mógł przyznać prawo do zasiłku. Więcej informacji na temat nabycia prawa do zasiłku po powrocie do Polski znajduje się w serwisie internetowym www.powroty.gov.pl.

Prawo do ubezpieczenia zdrowotnego w Polsce

Osoby powracające do Polski nie są już objęte brytyjskim ubezpieczeniem zdrowotnym.  W Polsce praca na podstawie umowy o pracę, umowy-zlecenia, oraz m.in. pobieranie renty czy zasiłku macierzyńskiego uprawnia do ubezpieczenie zdrowotnego. Jeżeli jednak osoba powracająca nie będzie miała żadnego tego typu tytułu do ubezpieczenia, może samodzielnie opłacić ubezpieczenie zdrowotne w NFZ.

Z chwilą rejestracji w urzędzie pracy osoby bezrobotne zostają objęte ubezpieczeniem zdrowotnym. Prawo do niego posiadają przez cały okres pozostawania w rejestrze osób bezrobotnych.

Sposoby poszukiwania pracy w Polsce

W celu znalezienia pracy w Polsce pierwsze kroki najlepiej skierować do urzędu pracy. Dostępne są tam oferty pracy zgłaszane przez pracodawców, ale również szeroki wachlarz form wsparcia związanych z zatrudnieniem. Urzędy pracy organizują również giełdy oraz targi pracy.

Źródłami ofert pracy jest lokalna prasa, dodatki z ogłoszeniami o pracy, a przede wszystkim serwisy internetowe. Popularnymi portalami publikującymi oferty pracy są: Zielonalinia.gov.pl, Pracuj.pl, Gazetapraca.pl, Joprapido.pl oraz portal Publicznych Służb Zatrudnienia – Centralna Baza Ofert Pracy – www.oferty.praca.gov.pl.

Poszukując pracy w Polsce (i nie tylko), warto też założyć swój profil biznesowy na specjalnych portalach społecznościowych, związanych z rekrutacją. W Polsce najpopularniejszymi są: Goldenline.pl, LinkedIn.com, Profeo.pl.

Joanna Niemyjska, Agnieszka Juźwiuk (Powroty.gov.pl)